Abrolhos Eilanden 16-23 september

prachtige luchten met zonsondergang

We zeilen twee nachten en de tussenliggende dag van Ilheus naar de Abrolhos eilanden. Het is volle maan, warm  en we hebben goede wind, de mijlen glijden vlot onder ons door. Het is een geweldig mooie zeiltocht. Marcelo Luz voelt zich de eerste nacht niet zo goed, een nasleep van de rollende golven op de ankerplek in Ilheus. Door de nachten die hij als gids in de bergen doorbrengt, is Marcelo Luz goed thuis in de sterren en ondanks het vele maanlicht weet ik nu ook de Schorpioen te vinden en verschillende andere zuidelijke sterrenbeelden. Overdag zien we regelmatig op afstand walvissen en tegen de avond een groepje die om de beurt hoog opspringt en met een enorme klap weer in het water belandt: indrukwekkend. We gaan de tweede nacht te hard om bij daglicht aan te komen en we reven om snelheid te minderen.

Abrolhos is een verbastering van Abre los Ojos: doe je ogen open! Aan de zeezijde voor de eilandjes ligt immers een groot rif, waar in vroeger tijden nogal wat schepen op vergingen. Abre los Ojos stond op de vroegere zeekaarten en nu begrijpen we ook waarom er op verschillende plekken ter wereld Abrolhos eilanden zijn, onder andere bij Perth in Australië. Ook voor ons is het trouwens goed opletten, want de kaarten zijn niet helemaal goed overgezet naar GPS. Soms varen we bij het invaren “over land” op het kaartje terwijl de werkelijkheid toch echt water is en we kunnen hier dus zeker niet blind varen op de instrumenten. Ook het kompas heeft het “moeilijk”. Het magnetisch noorden geeft op verschillende plekken op de wereldbol een variatie (afwijking). In Nederland is dat een paar graden en wordt het vaak verwaarloosd. Hier is de variatie meer dan 10 graden. Dat geeft weleens verwarring als er een koers doorkomt van beneden en er op het kompas buiten +14 gestuurd moet worden. Dat vergeet je snel in het begin.

Geweldig gevoel: achter de boot onder zeil, wat een kleuren!

Al het navigatie gedoe achter de rug lopen we 's morgens om 6.30 met de opkomende zon de Abrolhos eilandjes binnen. De statige fregatvogels cirkelen om ons heen, met een spanwijdte van zo'n 2 meter geweldig om te zien. We ankeren in de luwte van Santa Barbara, het grootste eiland waar ook een Marine basis gevestigd is. Niet de Marine maar Bernadete van het Nationaal Park komt ons verwelkomen met haar twee vrijwilligers. Bernadete is biologe, zet zich al 23 jaar in voor het park en woont het grootste gedeelte van het jaar op het eiland. Aan enthousiasme heeft zij nog niets ingeleverd en later op de dag leidt zij ons rond op het Siribi eiland waar we tussen de Booby's (plaatselijke Jan van Genten) en de broedende tropicvogels doorlopen.

Jonge tropicbird (weet Ned naam niet) staart wordt nog 3x zolang

Happy family Bruine Booby's, rechts is pa

De vrijwilligers zijn een jong Braziliaans stel wat na 10 jaar werken in het bedrijfsleven het roer heeft omgegooid en nu tussendoor werkt om overal op de wereld vrijwilligerswerk te doen. In de overgang hebben zij een jaar in de Pacific op een charter zeilboot gewerkt. Genoeg te praten als zij even tijd hebben.

En passant geven zij ook even door aan de Marine dat we er zijn. Nee, de toestemming hoeven ze niet te hebben en als we twee weken willen blijven is dat ook geen probleem hoor! Bureaucratie kennen ze hier niet.

We pakken een soort zeenomaden leven op. Zoet water is erg gelimiteerd, dus we doen alles met het super heldere zoutwater: afwassen, douchen, schoonmaken. Shampoo mag niet, in de spiegel kijk je niet, t-shirt 4 dagen aan? Geen probleem want iedereen leeft hier zo. Zeilvriend Fred maakte zich zorgen om dit stadium van onze reis, maar geen zorg Fred: nog steeds witte tanden, alleen een steeds bruinere kop.

Als we aan de koffie zitten komt de eerste schildpad langs en zij/hij blijft een regelmatige gast langszij. We snorkelen op verschillende plekken, maar achter de boot is favoriet. Vooral als we na een paar keer weten waar de schildpad graast en waar de grote vissen zitten. Zoveel vissen zijn er, prachtige kleuren en iedere keer zien we weer wat nieuws.

Voor zo'n schoonheid zie je graag af, nou ja niet douchen dan

 Als er een gespikkelde rog langskomt van zo'n drie meter doorsnee is dat toch wel erg groot en hoe mooi ik hem ook vind, ik ben blij dat hij de andere kant op zwemt. Bijzonder op de eilanden zijn de hersenkoralen, die inderdaad op hersenen lijken. Een kleine koraal van 30 centimeter doorsnee is algauw 7.000 jaar oud, dus geen wonder dat de biologen behoedzaam zijn voor veranderingen! Vanuit de kuip zien we soms de walvissen opspringen op zee. De vogelvliegshow is ook een dagelijks genoegen. De fregatvogels hebben geen vetlaagje op de veren en kunnen dus niet zelf duiken. Ze pikken visjes uit zee, maar favoriet blijft het afpakken van vis die andere vogels gevangen hebben. Spectaculaire achtervolgingen zijn het gevolg. Ik heb een zwak voor de witte tropicvogels met hun superlange witte staarten en geniet ervan om te zien hoe ze die grote zwarten steeds weer te snel af zijn.

Tara tussen de eilanden. Foto vanaf vuurtoren.

Verder is er geen commercie op de Eilanden, een groot contrast met bijvoorbeeld Fernando de Norhonha. Alle gasten komen per boot. Een enkele zeilboot en regelmatig boten met duikers die vanaf de vaste wal voor een paar dagen op en neer varen.

Marcelo Luz is helemaal in zijn element op de Abrolhos en wil erg graag terugkomen om ook een maand vrijwilligerswerk te doen. Door deze vakantie doet hij zoveel nieuwe indrukken op. Hij vertelt dat hij zich niet kan herinneren ooit zó lang van huis geweest te zijn in de 43 jaar van zijn leven. Op de boot gaat het wat relaxter dan de eerste week, we varen minder, klussen minder en maken minder schoon. Marcelo Luz is bijna net zo eigenwijs als Roel en vooral over de spelregels bij het kaarten zijn ze het niet erg eens. 

Lasagne á la Marcelo:mmmm

Ik leer “Braziliaans” koken: manioc frietjes, couscous de tapioca, moqueca en fejoiada. Marcelo Luz kan erg goed koken en daar genieten we bijna dagelijks van. We praten over Brazilië en hoe Marcelo Luz is opgegroeid in Recife en Salvador. Gestapt wordt er niet (geen café) maar ook zonder dat is het ritme vroeg op en vroeg naar bed. 5 dagen vliegen zo voorbij, geen moment van verveling, geen boek gelezen.

Het weer gaat veranderen. Over een paar dagen komt er een koufront uit het zuiden met bijbehorende harde wind. Tijd om verder te gaan. Marcelo Luz wil weer naar huis en werk en regelt een lift naar Caravelas aan de kust. Later mailt hij dat hij er toch nog 38 uur over gedaan heeft om thuis te komen, een afstand van 600 km. Hij laat zijn matrozenpet achter op Tara en schrijft erop dat hij deze tocht nooit zal vergeten, zijn hele leven niet. We nemen afscheid na twee bijzondere weken en hopen elkaar te blijven volgen.

Volle maan en Farol Abrolhos

Wat een super week. Ik informeer nog naar de bijdrage voor het park, maar de officiële tickets zijn op dus hoeven we de bijdrage ook niet te betalen. Als we het park willen steunen kunnen we een T-shirt kopen, dat doen we natuurlijk graag. Met zo'n prachtige walvis erop.

Wij gaan de volgende ochtend anker op richting Vitória. Ongeveer even ver als de tocht hierheen maar nu varen we twee dagen en één nacht in de hoop veel walvissen te zien. De eerste dag is dat ook zo en we worden er steeds handiger in om de ademfonteinen van ver te zien en dan de walvissen te volgen als ze langs zwemmen. Soms redelijk dicht bij de boot, maar foto's nemen blijft een uitdaging. Ik kijk liever, want ze zijn maar een paar momenten boven voor ze weer verder gaan.

Walvis die onderdukt

Boorplatformen en mijlenlange visnetten halen ons uit de droom, we komen weer aan in de bewoonde wereld. 

Het is net donker als we Vitória aanlopen, door al het omvaren voor de vissers en de olie. Het gaat prima, gedeeltelijk op de plotter en vooral op zicht ankeren we buiten de marina. We zijn niet de enigen die hier schuilen voor de harde zuiden wind die er aankomt. De marina is vol.

Morgen zien we wel weer verder. 

Prachtige avonden

Bultrug walvis achtervin nog net zichtbaar

Farol de Abrohos

Even poseren voor de foto!

Ontmoetingen langs de kust, walvissen en een barones 9-15 september

Vertrek uit Salvador

We zijn nu een week met z'n drieën onderweg. De ochtend dat Marcelo Luz aankomt ga ik om 5 uur naar de bewaking om zijn komst aan te kondigen. Het helpt niet: als hij zich bij de poort meldt wordt hij weggestuurd. Na een paar pogingen van zijn kant komt er iemand die naar hem luistert en de mail met uitnodiging leest die we gestuurd hebben. Hij mag pas binnen als de bewaking Roel gehaald heeft. Ach, zegt hij, dat is Brazilië. Hij is er opvallend laconiek onder. Het is natuurlijk ook dubbel van onze kant, we zijn blij met de bewaking voor onze veiligheid en die van Tara en tegelijkertijd lijkt het net zo moeilijk om alleen op je huidskleur of uiterlijk beoordeeld te worden. Marcelo Luz vertelt dat er in de grote winkelcentra een rage is van overvallen gedaan door goed uitziende, chic geklede jonge mannen en vrouwen. Vooral juweliers zijn gewild. Wat je ziet is niet altijd de waarheid.

Strand Morro Sao Paulo met natuurlijk laagwater zwembaden

Het is gebeurd en het doet voor Marcelo Luz niets af aan zijn opwinding. Hij is niet te stuiten in zijn verlangen om alles te leren wat hij kan en alles eruit te halen. Het is zijn eerste vakantie in 7 jaar, de vorige was een lang weekend naar Brasilia en zeilen is een droomvakantie voor hem. Marcelo Luz is slim en een aanpakker. Eén keer iets uitleggen is voldoende en binnen de kortste keren staat hij watertanks te vullen en ruimt hij zijn kooi in.
Op de motor varen we in 5 uur naar Morro Sao Paolo, een toeristisch oord met prachtig strand zuidelijk langs de kust. We zijn allemaal moe dus blijven aan boord en genieten van het geluid van dolfijnen achter de boot.

Lokale rijkdom

In de loop van de volgende dagen ontpopt Marcelo Luz zich als een zeer gewaardeerd bemanningslid: doet met alles mee, is behulpzaam, kan erg lekker koken en geniet van ieder minuut aan boord. 's Morgens om 6 uur is hij al aan het schoonmaken en wij slapen gewoon nog 2 uur door. Door zijn ogen kijken wij ook weer met andere ogen naar wat we dagelijks meemaken. "Gewone" dingen die eigenlijk ieder dag bijzonder zijn. En door zijn ogen kijken we ook weer anders naar Brazilië. Hij verbetert zijn Engels en ik mijn Portugees. Marcelo Luz knoopt met iedereen een praatje aan, sprint regelmatig weg om met nootjes, fruit of informatie terug te komen. Hoogtepunt is de ankerplek in de baai van Garapua. Een paradijsplekje wat nog niet overgenomen is door georganiseerde toeristen industrie. We willen eten bij een strandtentje maar het is wat koud en winderig.

Knikker snookerbiljart in Garapua

Geen probleem, als we over een uurtje in het dorp zijn is de Moqueca klaar (visstoofpot met palmolie en groenten) en kunnen we gewoon bij de eigenaar in huis eten. Het dorp is erg gezellig, veel mensen staan wat te praten, of zitten in de woonkamer tv te kijken met de deur open. We lopen langs de rivier waar iedereen zich afspoelt na de werkdag, hogerop wordt de was in de rivier gedaan. Bloemen zijn overal en de huizen zien er goed uit. De straten zijn bijna allemaal van zand. We eten op de eerste verdieping op het balkon. De jongeren van Garapua gaan naar school. Vaak werken ze overdag en wordt de school in drie shifts gebruikt: 's morgens de kleintjes, 's middags de grotere kinderen en 's avonds de tieners en soms ook volwassenen. Ik heb meegekeken met het huiswerk van de dochter: een opstel over het Modernisme in Brazilië! Op de ankerplek waaien we bijna van ons anker, maar als je ligt heb je nergens last van.

Ankerplek bij Marau /Camamu

Marcelo Luz bedankt ons iedere avond voor wat we die dag gedaan hebben en als we ergens vertrekken bedankt hij ook de plek waar we geweest zijn en wat het ons gebracht heeft.
Wij bedanken hem terug, want ook voor ons is het bijzonder.
De tweede dag zeilen heeft Marcelo Luz aardig door hoe het werkt en mag hij achter het roer. Hij heeft speciaal voor dit moment kleding meegenomen en sprint naar binnen om terug te komen met matrozenpet en -sjaaltje. Stralend staat hij achter het roer en overal maken we foto's van, want hij wil alles vastleggen. Hij kan uitstekend op kompas sturen merken we. Ik ga lunch klaarmaken en Roel loopt ook even naar binnen om iets op te zoeken. Dan stuitert de boot alsof we op een zandbank varen en klinkt een schurend geluid. We schrikken ons alle drie kapot.

Speciaal moment: voor het eerst aan het roer

  Marcelo Luz omdat hij bang is dat hij iets kapot gemaakt heeft en wij omdat we iets over het hoofd gezien hebben??? We varen in 30 meter water! Als ik naar buiten kom stokt mijn adem in mijn keel, bakboord naast de boot komt de rug van een walvis boven en daarnaast een maatje kleiner! We hebben een walvis geraakt, ook al hebben we er die dag niet één gezien. Roel schat de grote op ongeveer 10 meter. Zij maakt zich los van de boot en glijdt dan weer onder water, met haar maatje kleiner. Wij blijven nog uren onder de indruk van deze ontmoeting en keer na keer herhalen we alle stapjes. We hebben het kleintje denk ik geschampt en hopen maar dat ze niet gewond is geraakt. De boot heeft in ieder geval geen schade voor zover we kunnen zien. Voor Marcelo Luz is het een megagevoel: stel je voor je eerste keer achter het roer en dan een walvis onder je boot. Nog dagen erna herbeleeft hij het moment.

Cacaobonen drogen op je eigen stoep

Prachtig is de baai van Camamu waar de Maraú rivier naar zee stroomt. We ankeren bij Maraú. Marcelo Luz en ik proberen toestemming van de Marine rond te krijgen om naar de Abrolhos eilanden te gaan. De aanvraag en alle gegevens, behalve het ID bewijs van Marcelo Luz, heb ik in Salvador al in orde gemaakt. Nu gaat het als volgt: we bellen de Marine in Salvador (ander kengetal: 3x zo duur) krijgen niet de goede man aan de telefoon, maar hij wil wel zijn email geven. Bij het @ is het beltegoed van Marcelo Luz op. Onze provider heeft helemaal geen ontvangst in Maraú, dus helpt ook niet. De telefoonkaart van Marcelo Luz werkt niet in de straattelefoon. Dan maar een nieuwe telefoonkaart halen bij het postkantoor: een rij van zeker 15 mensen, want iedereen betaalt hier zijn rekeningen persoonlijk in het postkantoor of bij de bank. Nieuwe telefoonkaart, vaste telefoon lijkt niet goed te werken, iemand erbij. Weer de Marine gebeld, nu de goede man: hij neemt voor de tweede keer de gegevens op en belooft het document vóór 4 uur per mail op te sturen. Deze dag is in ieder geval voor de helft voorbij.

Tremembé waterval

Nog nét tijd om met de dingy naar de Tremembé watervallen te varen: geweldig! De dag erop weer naar Maraú, internetwinkel: geen mail van marine. Als we bellen is hij net met lunch pauze: 1,5 uur wachten. Contact: het internet van de marine was uitgevallen de dag ervoor, maar "onze" man bij de marine heeft de toestemming – hoe toevallig – 30 minuten geleden gemaild. Helaas duurt de lunchpauze van het internet café tot 16.00. Dan maar mail lezen bij de Pharmacia? Dat mag, maar de verbinding is super langzaam. De mail is gelukkig binnen hé hé....... Dan loopt het programma vast en kan Marcelo Luz niet uitloggen en hij wil niet weggaan voor dat gebeurd is. Enfin, 45 minuten later kunnen we terug naar de boot. Het is inmiddels half drie. Eerlijk is eerlijk: die dag heb ik er de pé in, want het mooiste gedeelte van de dag is weer voorbij: inclusief het vooruitzicht om op een mooi strandje te zwemmen en dat te vieren met een biertje onder de idyllische palmbomen. Ik begin wel beter te begrijpen waarom mensen hier soms gelaten overkomen, ik denk dat hier anders niet te leven is.

De Baronesa aan bakboord, andere zijde idem

De volgende bestemming is Itacaré. Wat een spannende aanloop is dat! Aan beide zijden van de ingang staat metershoge branding. Rechts is een grote zandbank waar we omheen moeten varen, vlak langs de rotsen aan de andere kant. De communicatie tussen Roel en mij vlot niet helemaal: aankomststress van mijn kant en eigenwijsheid van de schipper. Pff, we zijn blij als we voor anker liggen. Later die dag gaan we naar een supermooi strand tussen hoge rotsen met enorme surfgolven. We lopen langs de rivier met de eb stroom en het ziet er nu ronduit gevaarlijk uit. Dat wordt nog wat morgen om hier weer weg te varen. Maar eerst is het zaterdagavond en Itacaré is erg gezellig. Laat wordt het weer niet: de dagen op zee vragen toch veel energie.
Zondagmorgen blijkt dat we bezoek hebben van een Baronesa, een drijvend planteneiland wat zich in de bovenloop van de rivier das Contas losgemaakt heeft en ons anker uitgekozen heeft om de boot te omhelzen. Wij zijn er minder blij mee want de kans bestaat dat de Baronesa ons met boot en al van het anker trekt op de stroom. We zijn een klein uur bezig om het planten pakket vanuit de bijboot door te snijden bij de ankerketting. Het is wel een halve meter dik met taaie wortels. Later lees ik dat er vaak ook slangen, spinnen, slakken en ander gespuis in zit!

Gier op het strand van Itacaré

Gelukkig vindt Roel maar 1 slak aan dek en zijn de slangen niet op komen dagen bij het lossnijden. Het uitvaren doen we op het opkomend tij en gaat soepel. Al blijft het spannend want er staat weinig water en lange tijd hebben we niet meer dan 40 of 50 cm onder de kiel. Helaas weer een traject op de motor, maar wel met regelmatig walvissen op gepaste afstand van de boot: een feest om te zien.
Nog 1 stop in de staat Bahia: Ilheus. Een halve dag weer voor de autoriteiten waar we onze papieren moeten verkrijgen dat we de staat Bahia verlaten op weg naar Vitoria. En een halve dag voor het historische centrum. Opvallend zijn de straten van witte Portugese steentjes, alsof we in Lissabon lopen.

met Jorge Amado in Ilheus

Deze kust is rijk geworden (of heeft Portugal rijk gemaakt) met cacao. De schepen kwamen met steentjes als ballast deze kant en vertrokken volgeladen met cacao weer naar Europa.
Er staat wind en voor het eerst sinds een week zijn er geen regenwolken maar een prachtige warme, heldere lucht en wind uit het oosten. We vertrekken met halve wind naar de Abrolhos Eilanden zo'n 40 uur varen. Tot dan!

ps. Dit blog van de boordradio gaat nu via de zendpost in Chili! Het is de eerste keer dat we hier gebruik van maken en zal dat het komende jaar ook blijven. Weer een stapje de goede kant op.

----------
radio email processed by SailMail
for information see: http://www.sailmail.com

Chapada Diamantina & afscheid Salvador 31 aug-7sept

De bergen van Chapada Diamantina

Met de nachtbus vertrekken we naar Lençois, het middelpunt van de Chapada Diamantina. Het is super strak geregeld, maar de airco staat erg koud afgesteld, dus van slapen komt niet zoveel. Tegen het ochtendgloren komen we aan in Lençois en mogen we gelijk ons bed in om nog een paar uur te slapen, wat een luxe.

Kolibritje wat alleen in de Chapada voorkomt 

Twee dagen wandelen en een dag varen we door het gebied. Ronduit prachtig. De Chapada Diamantina is een oeroude bergrug met ronde afgesleten bergtoppen. De basis is ooit gevormd door lagen afzettingen op elkaar die onder druk steen geworden zijn en vervormd tot bergen door de enorme krachten. Wat we nu zien, zijn alle lagen die aan de oppervlakte zijn gekomen en verschillende kleuren en grillige vormen hebben. Door de hoogte vangt het de
wolken op die vanaf zee, 450 kilometer naar het oosten, het land binnen komen. Het is er dan ook vochtig, erg groen en vruchtbaar. Er zijn talloze watervallen, riviertjes en in de brede valleien is landbouw, o.a. koffie. Beroemd is de Chapada geworden door zijn achternaam: Diamantina. In de lagen steen zijn diamanten gevormd en door de verwering van de bergen spoelden de diamanten met de stroompjes naar beneden de rivierbeddingen in. De eerste diamanten werden gevonden door ontsnapte slaven die in het oerwoud van de Diamantina hun geheime dorpjes hadden gevormd.

De Roncador (Snurkende) waterval

Zij gebruikten de diamanten om zichzelf vrij te kopen in Salvador. In Minas Gerais, meer naar het zuiden, werd in 1700 op grote schaal goud gevonden en naarmate dat op raakte werd er steeds noordelijker gezocht en stuitten de goudzoekers rond 1822 op diamanten in de Chapada Diamantina. Later kwamen er natuurlijk veel gelukszoekers naar het onherbergzame gebied en met hen dorpjes, voedsel en tijdelijke onderkomens langs de rivieren. Zij maakten paden door de valleien en bouwden huizen in de stadjes met hun nieuw verworven rijkdom.

Lençois was het middelpunt en een belangrijke stad. Bijzonder voor de hier gevonden diamanten was dat ze niet allemaal helder wit zijn, maar sommigen zijn blauw, roze of geel, al naar gelang de aardlagen en het proces van verwering wat in de miljoenen jaren heeft plaatsgevonden.

Bromelia op punt van bloeien

Het merendeel van de diamanten werd voor boorkoppen gekocht door de Fransen en Engelsen voor o.a. de Gothard tunnel, het Panama kanaal en de Metrobuizen van Londen. Frankrijk had hiervoor zelfs een vice-consulaat in Lençois.

De grote piek is over als op zijn en er op grote schaal diamanten gevonden worden in Namibië en Zuid Afrika. Onderzoek wijst uit dat de aardlagen van de Chapada Diamantina en Namibië vroeger één geweest zijn voor het Zuid Amerikaanse continent losgebroken is van Afrika en weggedreven over de oceaan.

De Chapada Diamantina wordt rond 1980 “herontdekt” door buitenlandse biologen als een gebied met een enorme biodiversiteit. Na jaren onderhandelen met de regering wordt een gedeelte van de Chapada Diamantina nationaal park en toerisme de nieuwe bron van inkomsten.

Wij genieten daar erg van. Lençois is een kleine stad, paar restaurantjes, barretjes en muziek op het grote plein. De eerste dag wandelen we met gids Marcelo Luz rond de 20 kilometer door een prachtige vallei. Het is duidelijk dat we het niet meer gewend zijn en vrijdagavond gaat de muziek op het plein aan ons voorbij. We liggen om half tien in bed!

Mysterieus uitzicht vanaf Pai Ignacio

Het weer is bewolkt met af en toe een motregen, heerlijk om te lopen maar het beroemde plaatje van de kaarten vanaf de berg Pai Ignacio blijft voor ons verborgen in mist. Er blijft genoeg om te zien.

De tweede dag maken we een dagtocht met een grote kano door het riviernatuurgebied Marimbus naar de Snurkende Watervallen. We zien prachtige vogels, kleine Victoria waterlelies en nog veel meer.

Wat Lençois ook bijzonder maakt voor ons is, dat we hier zeilvrienden tegenkomen die we ontmoet hebben in Dakar in Senegal. Bernard en Claudia zijn veel later naar Brazilië gezeild en liggen nu in het noorden van Bazilië met hun boot.

Wandeling met Claudia, Bernard en Marcelo Luz

Als we contact zoeken via de mail, blijkt dat we stomtoevallig alle vier dit weekend uitgezocht hebben om naar Lençois te gaan. Wat is er veel om bij te praten! De laatste dag lopen we met hen en Marcelo Luz naar de waterval Aguas Claras. Daarna eten we met z'n vijven bij Becos Bar, een klein restaurantje wat Marcelo Luz ons wijst. De kaart is beperkt maar het eten uitstekend en de totale rekening is RS 55,- (19 euro)! Het bier en het water komt van de bar ernaast en zo verdient iedereen wat.

Marcelo Luz is een sympathieke man met een passie voor natuur en zeilen. Hij heeft aardig wat zeilboeken gelezen. Zijn grote droom is om ooit nog eens een zeilboot te bezitten en langs de kust te zeilen. Het eerste is nog niet mogelijk, maar het zeilen is wel op te lossen. We nodigen hem uit om een poosje met ons mee te zeilen als we uit Salvador vertrekken.

Lintjes bij de kerk Nosso Senhor de Bomfin

In Salvador begint het afscheid nemen en het weer vaarklaar maken van de boot: diesel, water, boodschappen, zeilen erop, de mast in voor een controle etc. We hebben avonden met afscheidsetentjes, lunches en nog één keer de muziek avond in Pelourinho. Sandoval, de eigenaar van Pier Salvador - de fijne haven waar de boot is achtergebleven tijdens onze 6 weken in Europa – nodigt ons uit om te eten bij hem thuis. Hier zien we weer een heel ander Brazilië. Hij woont aan de Noordkant van Salvador in een gebied met veel natuur waar in een drietal lussen mooie, vrijstaande huizen gebouwd zijn. Het is er prachtig en voorzien van 24 uurs bewaking en grote toegangspoorten. Er zijn mooie voorzieningen zoals gym en zwembad en een klein restaurant waar we heel gezellig eten met zijn gezin voor we naar zijn huis gaan en een laatste borreltje drinken.

Interieur van Bomfin kerk

Ondertussen werken we de formaliteiten af. We vragen toestemming aan om naar de Abrolhos Eilanden te mogen varen met de boot. Het levert weer diverse bezoeken aan de Havenautoriteiten en de Marine Basis op. Ik heb niet de goede gegevens van Marcelo Luz, dus nu maar hopen dat het laatste stukje ook kan via de mail, want het is weekend als Marcelo Luz arriveert met de nachtbus.

Aguas Claras Waterval, met helder water natuurlijk

Helemaal in lijn met de afgelopen maanden komt Marcelo de aannemer de laatste dag om 8.00 's morgens nog de laatste afrekeningen doen (gepland vertrek: 9.00). Onder tijdsdruk blijkt veel vloeibaar te worden en we komen er samen goed uit.

Na een paar uur op de motor verdwijnt de skyline van Salvador in een enorme regenwolk. Wij kijken naar het zuiden en daar schijnt de zon. We beginnen aan een nieuwe etappe van onze reis, die als alles goed gaat begin januari in Ushaia eindigt.

varen in de Marimbus met jong Belgisch stel

Waterval diep in de vallei

Riviertje over klauteren