Het
waait lekker als we vertrekken en in de lagune lijkt het goed te
doen. We zijn precies op de kentering bij de pas maar de doorgang
lijkt toch op een wasmachine in de spoelstand, we hobbelen er vrij
makkelijk doorheen met niet meer dan een enkele spat water op het dek
en dan zijn we buiten. In ons beeld was zeilen op de Pacific toch
anders. Wij droomden van azuurblauw water en lekker rustig zeilen.
Niets is minder waar, het is een echte grote oceaan en er is óf veel
wind of geen wind en altijd staat de swell – de lange en hoge
oceaan deining – uit een andere richting dan de windgolven. Met als
gevolg dat Tara zo af en toe een behoorlijke schuiver maakt, meestal
net voldoende om je kopje naar de andere kant te zwiepen en een
belangrijk deel van de inhoud onderweg achter te laten. Dat prachtige
helderblauwe water zien we alleen als we binnen de beschutting van
een rif liggen. Deze trip hebben we windkracht 5 á 6 met flinke
vlagen uit het oosten, wind in de rug dus. De golven zijn tussen de 3
en 4 meter hoog en op een dubbel gereefd grootzeil zeilen we bijna 7
mijl per uur. De afstand is voor ons te groot om in 1,5 dag te varen, dus we zijn 2 nachten op zee.
Cook Baai vanaf uitkijkpunt Belvedère
Precies
volgens planning varen we om 8 uur 's morgens Cook Baai binnen op het
eilandje Moorea, net ten westen van Tahiti. Na het vlakke landschap
van de Tuamotus is het landschap dramatisch. Bergen met scherpe en
hoge pieken omzomen de baai, alles is groen en weelderig. Opeens zijn
er luxe hotels als Hilton en Continental met prachtige cabins in zee,
zijn er bootjes met toeristen (wij horen natuurlijk niet tot de
categorie toerist), is er verkeer hoorbaar en liggen de baaien op de
mooie plekjes goed gevuld met collega-zeilers. Bergen betekent ook
dat de wolken blijven hangen en we dus geen zon-garantie meer hebben
en zelfs dat er af en toe een bui valt. Logisch, want anders was het
niet zo groen, maar wij vinden dat het maar moet regenen
als we slapen of weer vertrokken zijn.
Marea Ahu O Mahine, een mooie, heilige plaats
De
kuitspieren moeten aan het werk want we lopen (over de weg helaas)
naar Belvedère, een uitkijkpunt waarvan je de twee grote baaien
ziet: Cook en Opunohu. Cook heeft overigens in de Opunohu Baai
gelegen, maar die had al een naam en alles heet hier Cook dit of dat.
Onderweg scoren we een vers glas ananassap bij de landbouwschool, dus
dat gaat helemaal goed. Op de terugweg nemen we het pad wat we naar
boven niet konden vinden, door het bos, langs een riviertje. We komen
door een gedeelte waar oude marea opgeworpen zijn. Heilige plaatsen
en begraafgronden van de voorouders, gemaakt van allerlei soorten
stenen op elkaar gestapeld.
Alles ruikt naar ananas hier, bosje van 5 voor € 2,-
Tussen de marea staan mooie bomen en het
gefilterde zonlicht geeft het geheel een verstilde sfeer. Op een plek
is de vergaderplaats, een kleine pleintje aan de voet van een
prachtige boom, ik kan me zo voorstellen dat je dan andere
beslissingen neemt dan in de hectiek van alledag. We laten ons
verdwalen want er is een wirwar van paadjes, maar naar beneden is
goed. We lopen door heuvels met ananasvelden, vind een een omgevallen
bananenstruik en sjouwen een een halve tros mee terug naar de boot.
We voelen ons toch wel een beetje Cook look alikes!
Opunohu Baai vanaf Belvedère, met een beetje regen
We
verhuizen naar Opunohu Baai. Het is even passen en meten met alle
boten maar dan liggen we lekker, met uitzicht op het westen, dus
mooie zonsondergangen. Mail ophalen doen we met happy hour bij het
Hilton, een beetje behelpen hè! Het is een paar dagen bewolkt en
regenachtig weer en we hebben te doen met de gasten van het Hilton.
Je zal toch een weekje tropisch, idyllisch Moorea Hilton geboekt
hebben en binnen zitten.
Vanille orchidee
Verderop is een kleine Botanische tuin met
een vanille kwekerij die we bezoeken. We hebben geluk, vandaag
serveren ze ook lunch met een mix van alle lekkere lokale smaken. De
vanille struik blijkt een soort orchidee te zijn die ze langs rekken
omhoog leiden. Iedere dag zoeken ze de open bloemen op en bevruchten
die stuk voor stuk met het stuifmeel zodat ze zeker weten dat er een
vanille stokje aan groeit. Het ruikt lekker in de kas, maar bij de
kassa zien we dat twee stokjes 5 dollar kosten!
Waterval wandeling in de Botanische tuin
Daar gaat het plan om
groot in te slaan, zwart goud is het hier. De laatste dag gaan we
snorkelen met de roggen voor het Continental Hotel. De roggen kennen
de routine, als de boten met de tour groepen komen zijn er tientallen
en ze eten uit de hand. Wij snorkelen daar lekker tussendoor. Om de
roggen cirkelen zeker evenveel haaien, maar die houden netjes
afstand. Wij zijn er een beetje aan gewend en vermaken ons met het
gegil van de anderen als er een haai te dichtbij komt. Een rog zwemt
tegen me op en ik schrik me ook kapot, dus we staan weer quite, moet
je maar niet lachen om anderen. De onderkant van de rog is super glad, zacht en wit, de donkere bovenkant schuurpapier 100. Ze
zijn nieuwsgierig en zo soepel in het water, prachtig om naar te
kijken.
Er
is werk aan de winkel dus we verlaten dit paradijsje om naar Tahiti
te gaan. Strategisch gelegen midden in de Pacific en de enige plaats
waar je iets kunt repareren of vervangen. Waar is de kluslijst ook
alweer gebleven? Aan het werk!
Gelukkig kunnen we de laatste dagen op Tahanea nog snorkelen. Onderweg van het zuidoosten naar de pas snorkelen we uren bij een mooie koraalformatie met honderden vissen. Ook kunnen we snorkelen in twee van de drie passen, dus we vertrekken zeer tevreden. De manta roggen die soms in de pas zwemmen hebben we niet gezien, het blijft wild hier.
In een nachtje varen we op de motor naar het volgende atol: Fakarava. Er is een pas in het zuiden en in het noorden van het atol, zo'n 70 kilometer uit elkaar, we kunnen er dus doorheen varen.
Interieur van het kerkje in Fakarava Zuid
Hier is wat bewoning en toerisme, maar de natuur overheerst. Het dorpje in Fakavara zuid was ooit de "hoofdstad"van de Tuamotus, maar een orkaan in de 80er jaren heeft het dorp platgelegd. Er staan nog een paar ruïnes en alleen de kerk is herbouwd. Verder is er een klein resort met palmbladeren bungalowtjes aan het water en zijn er geen winkels.
Met de dinghy weer naar buiten voor een driftsnorkel
In de zuidelijke pas kunnen we op de kentering van het tij met de dinghy naar buiten, snorkel op en met de inkomende stroming drijven we terug naar binnen met de dinghy aan een lijntje in de hand. Koraal in alle soorten en vormen, vissen te veel om op te noemen en hier stelen de haaien de show. Op de grens van lagune en inkomend tij zwemmen er wel honderd: zwart tip, wit tip en grijze haaien door elkaar. Sommigen zijn nieuwsgierig, anderen liggen gewoon te chillen op de stroken zand tussen het koraal. Het is verwonderlijk hoe snel je gewend raakt aan het zien van haaien. Op het laatst zeggen we: "oh, ja weer 70 haaien, maar heb je die en die vis gezien?" Het laatste stuk drijven we met een paar knopen stroming over ondiep koraal, in de fast forward stand en de vissen schieten onder ons door. Terug in de dinghy, weer naar buiten en nog een keer, en dan nóg eens.
Napoleon vis, in wekelijkheid blauw, groen en beige
Ik duik ook twee keer op het rif voor de ingang van de pas. Het rif begint op zo'n 25 meter en loopt daarna snel af. Op de rand zit veel leven. Talloze vissen, grote scholen, kleurige koraal vissen, zeebaarzen, haaien, napoleon vissen, een enkele grote tonijn of baracuda. Indrukwekkend!
Alles OK! Genieten van het duiken
Om ons heen liggen nu verschillende andere boten, leuk voor een praatje of samen wat drinken. We ontmoeten Deena en Mike van de R Sea Cat, ze kennen verschillende Nederlanders en komen aan boord met Berenburg voor de borrel! Steve, een Amerikaanse rocker maar nu voorgoed in Polynesië, speelt op zondagmiddag in het restaurantje van het resort. Het doet ons denken aan de muziek van onze vriend Rob en het atol doet ons denken aan de Grevelingen, dus het is net of we thuis zijn.
Mike en Deena mét Berenburg
Er liggen ook vreemde boten. Achter ons ligt een motorjacht wat we super lelijk vinden, het lijkt wel een vrachtschip. Later blijkt dat het de "bijboot" is van het megajacht dat aan de andere kant van de pas ligt, reusachtig en super gestroomlijnd zwart en beige. Op de "bijboot" woont het personeel en zijn alle voorraden en speeltjes opgeborgen: verschillende tenders, speedboten, onderzeebootje, zeilboot, waterscooters en ga zo maar door. De speeltjes worden met een kraan te water gelaten en dan met bemanning spic en span afgeleverd bij het jacht. Een andere wereld!
Wat een wonder wereld al die vissen.....
We horen op het Nederlandse netje van de kortegolf radio dat de noordpas ook geweldig is om te duiken, dus we gaan op weg. Na een paar mijl ankeren in we in Hirifa waar je kunt eten bij Liza. We hebben al weken niet buiten de deur gegeten, dus die kans laten we niet glippen.
Het restaurant van Liza, links Tony en Jaklien
Onder de palmbomen in het open restaurant heeft ze heerlijke zeebaars gemaakt voor ons, met echte, lekkere frietjes: genieten. Het gezelschap is dat ook want we ontmoeten Tony en Jaklien die we al weken op het netje gehoord hebben en het is leuk om ervaringen uit te wisselen.
Kokosnoten muurtje om te drogen
De tweede nacht ankeren wij aan de rand van het atol bij Tonea. Er staat een man op de kant te zwaaien dus we gaan op verkenning. Hier woont Iris met man en volwassen zoon op een kokosboomgaard. Ze oogsten de noten, slaan ze doormidden zodat de kokos kan drogen en dan halen ze de kokos eruit. Dat heet copra en gaat naar Tahiti om te verwerken. Ze krijgen € 1,20 per kilo. Dat het geen vetpot is, is goed te zien. We hebben wat pompelmoes meegenomen voor ze, want fruit is schaars op de atollen. Zij delen wat zij hebben: verse kokosnoot, open maken en leeg drinken: heerlijk. We maken een wandeling door de boomgaard. Daar zijn de kokospalmen die zijn opa nog geplant heeft, nu na zo'n 50 jaar aan het afsterven. Maar ook stukken die de zoons geplant hebben, na 4 jaar geven ze al noten.
Frangipan bloemen, de geur is fantastisch
Tussen de bomen staan overal geurende tiaré en frangipan bloemenstruiken, er zit liefde in het geheel. Iris heeft net nieuwe stroken geweven palmblad gemaakt voor de reparatie van hun 1 kamer huisje, alles doen ze met wat er in de omgeving is. De vloer is van fijn wit koraal, de wanden van kokosblad, het dak ook. De onderste strook van het huis is wel van golfplaat zodat de heremiet krabben buiten blijven. We nemen hartelijk afscheid van hen en ze lopen mee terug naar de dinghy, misschien zien we ze later nog in het dorp als ze de copra naar de boot brengen.
Bloemschikken voor de zondagsdienst in Rotoava
Lekker onderweg ;-)
Het dorp is Rotoava en zelfs dorp is bijna nog teveel gezegd. Rikitea op Gambier was New York vergeleken hierbij. Er zijn een paar kleine winkeltjes, maar de voorraden zijn minimaal. Verse dingen komen met het vliegtuig uit Tahiti, maar ook die zijn schaars. Na dagen wachten kunnen we een kropje romaanse sla bemachtigen, 20 cm lang en 12 blaadjes voor ruim 5 euro. Maar we kunnen het niet laten liggen, ook een paar tomaatjes en een komkommertje. Luxe eten want het is alleen voor de bootmensen. We smullen ervan! De kerk in Rotoava is een afspiegeling van de omgeving. Gemaakt van koraal en kalksteen. De lampen en versieringen zijn allemaal van schelpen gemaakt, het altaar is erg mooi met parelschelpen en ornamenten en de wanden zijn behangen met wandkleden met veel liefde gemaakt. Alles staat hier open. Zelfs het atelier van een parelfarm waar ze sieraden verkopen. Geen mens te zien, we neuzen rond maar vinden niet wat we zoeken dus doen zelf de deur maar weer dicht.
Onze groot buurman de M5
Naast ons ligt de M5, het grootste sloep getuigd zeilschip ter wereld. 78 meter lang en de mast is bijna 100 meter hoog. Op het achterdek staat een klein watervliegtuig :-) Bij het duiken ontmoeten we verschillende bemanningsleden, allemaal goed uitziende jonge mannen en vrouwen. Er zijn 15 man/vrouw aan boord en ze zorgen dat de boot steeds op de goede plaats en tip top in orde is voor als de eigenaar aan boord wil komen. Is hij er vaak? Nee, maar een paar keer per jaar komt hij aan boord. Zeilen ze veel? Nee, eigenlijk ook niet, want er staat zoveel zeil op dat het moeilijk te handelen is en ze zijn bang om dingen kapot te zeilen. Wat hebben wij toch een heerlijk simpel leven!
Haaien op een paar meter afstand
En dan het duiken in de pas. Ik heb nog nooit zoiets gezien. Aan de zeekant is er een rif, maar dan kilometers breed met een variëteit aan koraal en vis, ongelofelijk. Daar begint de duik en dan wandelen we op het rif met de handen op stukjes dood koraal naar het midden van de pas. Daar zijn allemaal geulen en op de stroom drijven we naar binnen. De pas is hier breder van in het zuiden dus de stroom is wat rustiger in de geulen.
2 zeebaarzen, ze paren hier massaal met volle maan in juli
Aan de binnenkant van de lagune zit dwars op de ingang een diepe geul "Ali Baba" want hier schuilen duizenden vissen voor de stroming. De rovers zijn er ook: de haaien die boven ons hoofd heen en weer cirkelen. Het laatste stukje van de duik laten we ons meevoeren door de stroming naar binnen over het koraal. Het is bijna onmogelijk om te vertellen wat een indrukken dit zijn. De kleuren en vormen van vis en koraal, drijven tussen scholen met honderden vissen, soms scholen van duizenden visjes die heen en weer schieten in een patroon wat ons ontgaat. En dan onze eigen beweging, meegevoerd op de stroming. De kleinste visjes maar een paar centimeter groot, de grootste haai bijna 3 meter. De Napoleon vis is mijn favoriet, ik vind hem zoooo mooi. Alle delen van zijn lijf en vinnen hebben een ander dessin in groen, blauw en beige. Hij zwemt statig, maar ook snel en er zijn kleine visjes die zijn tanden poetsen als hij stil hangt bij het koraal. Ik doe de duik 4 keer, iedere keer toch weer anders, maar onveranderlijk geweldig. Roel maakt weer een begin en duikt na bijna vier jaar ook twee keer in de lagune, fijn!
We stoeien met onze planning, de tijd tikt maar door! We besluiten met pijn in het hart om de Tuamotus achter ons te laten en richting Tahiti te gaan.
Haaien filmpje: door Jurgen en Claudia van La Belle Epoque http://www.fortgeblasen.at/ Navigatie: de geweldige Tuamotus Compendium van het jacht Soggy Paws te vinden op: http://svsoggypaws.com/files/ Duiken: Topdive, professioneel en uitstekende instructeurs/gidsen. Op verschillende plekken in Frans Polynesië.
Roel aan het strandjutten, boeitjes voor de ankerketting
"Nu je weet dat je het alleen kan, hoef je mij de volgende keer niet meer wakker te maken" bromt Roel om kwart over drie 's nachts en kruipt weer in bed. Roel slaapt overal doorheen en ik heb altijd nachtwacht. Niet dat er 's nachts zoveel gebeurt, dus meestal slaap ik ook. Maar in het atol liggen heeft weer heel andere geluiden. Ik wordt wakker omdat de ketting staat te trekken en de boot schokt op de golven. Ondanks dat we gisteravond de ankerketting nog achter een paar koraalhoofden hebben weggehaald is hij op de wind weer ergens om heen gedraaid. De bodem is hier letterlijk bezaaid met van die koraalpukkels.
De strand schatten van Jacomine
Ik kan niet meer goed slapen en lig te wachten op de volgende ruk. Een kettingbreuk is wel het laatste wat we willen. Een mogelijkheid is de ketting zwevend maken door er een of meer drijvers aan te hangen tussen de boot en het anker. De ketting zweeft dan letterlijk over de koraalhoofden heen en houdt vrije ruimte om te bewegen. Niet iets om in het donker te doen. Dan maar een paar meter ketting erbij zodat we weer kunnen bewegen? Ik maak Roel wakker om even te overleggen, waar hij niet erg blij mee is. Ik ga meer ketting te steken en de beweging van het schip verbetert onmiddellijk. Daar moeten we het maar even mee doen voor de nacht.
versteend koraal
's Ochtends, na 2 koppen koffie, is Roel weer een beetje coöperatief en doen we de zweefoperatie. Het is nog een puzzel hoe lang de lijn moet zijn tussen de drijver en de ketting en op welke afstand van het anker de drijver moet komen. Roel doet de bootkant en ik snorkel heen en weer tussen het anker en de boot om het resultaat van de verschillende combinaties te beoordelen. Het is grappig om te doen en het water is erg helder. Er komen tientallen vissen voorbij, twee zwartpunt haaien komen even polshoogte nemen en een grote vis maakt dankbaar gebruik van de wervelingen die we om het koraal maken. Nog even in zijn achteruit of het anker wel goed blijft liggen en als ook die test geslaagd is kan ik het water uit. Nu verheugen we ons natuurlijk op een rustige nacht!
Bloemenplant en Bloemenkoraal
Het Tahanea atol is onbewoond en eigenlijk is het bijna niets. Het rif aan de overkant kunnen we niet zien, voor ons is het net of er wel een dijkje is met hier en daar wat duinen, maar dat ze vergeten zijn om het meer leeg te pompen. Zo zouden we dat in Nederland doen. Het grote verschil tussen binnen en buiten is dat aan de buitenkant de golven kapot slaan, zodat je binnen rustig water hebt. De grote attractie van Tahanea is snorkelen in
De volle maan is er al vroeg
de pas waar duizenden vissen profiteren van de stromingen. Maar dat laten we bij deze wind (4 á 5 beaufort) wel uit ons hoofd. Er staat de hele dag zoveel stroming dat we er niet eens met de dinghy in de buurt durven komen.
Toch hebben we het fijn. We wandelen over de motu, zwemmen, klaverjassen bij het licht van de volle maan om de irritante nono mugjes niet aan te trekken en hebben tijd om lekker te koken en te lezen.
palmennest
Zodra we over de rand van de boot kijken komen er direct een stuk of 20 vissen naar boven, ze wachten op ons om te kijken wat er nu aan eetbaars in het water belandt. Ons afbreekbaar afval wordt uitgezocht voor het een paar meter van de boot is. Pompelmoes schillen lusten ze niet, maar voor de rest bijna alles. Er zijn ook vogels om ons heen die vissen. Ik heb schelpen gezocht en schrik me een ongeluk als er één begint te lopen op tafel: er zit een baby heremietkreeftje in. Er is eigenlijk altijd wel wat te zien! We leven in de dag met wat er om ons heen is en van wat we bij ons hebben.
Met goed licht zijn de koraalbanken goed te zien
Na een paar dagen bij de pas varen we naar het oostelijke puntje van het atol. Er blijft veel wind uit die hoek en het schijnt daar prachtig te zijn. Onderweg oefenen we in het ontdekken van ondiepe plekken. De kaart lijkt gelukkig redelijk nauwkeurig. We varen door 40 meter diep water en dan een meter of 100 verderop zien we het koraal door het water schemeren: minder dan 2 meter diep. Daar nog een en verderop nog een. Geconcentreerd varen dus.
Onze droomplek in het zuidoosten van Tahanea
Fregatvogel
Waar we ankeren is het geweldig, de motu's zijn hier dik begroeid met palmbomen en witte koraal stranden. We liggen uit de wind en de bodem is grotendeels zand, geen zwevende ketting dit keer. We lopen om de motu heen in een lange wandeling. Lang slaat op de tijd, want lopen over het scherpe dode koraal is precies werk en gaat langzaam, maar de uitzichten zijn geweldig. Er is zijn veel verschillende koraal formaties zowel boven als onder water en aan de zeekant ringen van koraal die net boven water komen met daartussen rustiger water. We zien nu ook hoeveel water er over het rif het atol instroomt. Geen wonder dat er bij de enige uitgang de hele dag een uitgaande stroom is. Vanaf de boot kunnen we snorkelen naar een paar onderwater koraalformaties in de zandbodem. Niet zo spectaculair als wat in de pas mogelijk is, maar wie het kleine niet eert.... en het is dichtbij! Er zwemmen talloze kleinere vissen met enkele grote eromheen, blauwe, zebravisjes, geel en wit gestreepte vlindervissen, teveel om op te noemen. En dat vóór het ontbijt of zo vaak we willen! Het water is 28 graden, de zon schijnt meestal, 's nachts de volle maan. Het ziet er onaangetast uit, puur natuur.
Eigenlijk is dit net zo woest als de kanalen door Patagonië, maar door de zon, de palmen, de blauwe kleuren van water en lucht en het wit van zand en wolken oogt het anders. Het kost tijd om de grootsheid van dit platte waterlandschap te ervaren en te waarderen. We nemen die tijd maar en blijven nog even hier in het blauw en witte niets.
Voor de Google Earth enthousiastelingen onze positie: 16º57,4' S 144º34,9' W.
