Vorig jaar zomer hadden we het geluk om met vriend Christiaan te zeilen in Nederland. Van de Westeinder plassen, door Haarlem over het IJ naar het IJsselmeer. Het viel me op hoe verschillend je dezelfde plek kunt ervaren als je er met grote tussenpozen komt.
Onze allereerste grote tocht met een zeilboot in 1982 ging ook naar het IJsselmeer. We voeren toen met de Haaibaai, een van der Stadt houten knikspant van 7 meter. We konden het houten mastje in een handomdraai laten zakken, de motor was een Dolphin op benzine zonder keerkoppeling. Achteruit was eerst de motor stopzetten, in de achteruit en weer opnieuw starten. De reis erheen vanaf het Hollands Diep was al een avontuur op zich. Over de grote rivieren, door de Oude Gracht van Utrecht en de Vecht met de prachtige buitenhuizen, dan bij Muiden naar buiten. Het Markermeer was enorm! En bij het oversteken van Enkhuizen naar Stavoren konden we de overkant niet eens zien. We voelden ons ontdekkingsreizigers die op het kompas naar de nieuwe wereld voeren. De oude IJsselmeer plaatsjes, gerookte paling, de Friese meren omzoomd door weiden vol koeien, de bruine vloot, alles was even prachtig.
Een kleine 10 jaar later was het IJsselmeer ook de eerste grote tocht die we met de kinderen zeilden buiten Zeeland. Jeroen 6 en Anouk 4, op weg naar de Wadden. Het Zuiderzee museum, foto's van de kinderen op de bruggetjes in Hindeloopen. Wat vonden we het leuk om hen deelgenoot te maken van een vaargebied waar wij zulke bijzondere herinneringen aan hadden. Ook voor hen was het een ontdekkingstocht! Onze zeilervaring was intussen gegroeid en we waren blij met de ruimte om te zeilen op het IJsselmeer. In de jaren erna, op de de terugweg van Denemarken of Noorwegen, was het IJsselmeer steeds “thuis” en ontspanning na de tochten door de Duitse bocht. Het was weer goed gegaan en we hadden nog een paar dagen speling om te luieren en te lanterfanten op het IJsselmeer. Zeilen in de optimist, zwemmen, lekker eten in de mooie stadjes, die al veel drukker waren, inclusief grote nieuwe jachthavens.
Nu, 40 jaar na onze eerste kennismaking met het IJsselmeer, realiseer ik mij dat het in mijn herinnering altijd een groot water is gebleven, maar dat is het dus niet. Het is een lieflijk binnenmeer. Met Christiaan zeilen we naar Volendam, Enkhuizen, Stavoren, Hindeloopen, Hoorn en Marken. Leuke dagtochten, vaak zelfs niet eens een dag! Alle plaatsjes zijn toeristischer dan wij ze ooit gezien hebben, maar de charme is nog ruimschoots aanwezig. Ik denk dat toerisme wel de hoofdinkomsten zijn. Ondanks het coronavirus zijn de beperkt geopende terrassen allemaal bezet. Zonder corona moet het hier een drukte van belang zijn. We genieten enorm van het weerzien. Op een van de zeildagen merk ik voor het eerst op dat alles om mij heen door mensen gemaakt is. Iedere dijk, huis, polder, vuurtoren, sluis, boom of struik, zelfs het IJsselmeer zelf, alles is door mensen handen daar neergezet. Uitgemeten, eigendom, onderhouden en gesnoeid. In Zeeland is dat ook zo, het is waar ik mee opgegroeid ben, wat in mijn Nederlandse DNA zit.
Deze gedachten komen bij mij boven als we naar het zuiden zeilen langs de kust van Baja Caliofornia Sur. We doen hier ook dagtochten, de nachten zijn koud en onaangenaam en we gaan nergens naar toe, waarom niet genieten van het onderweg zijn? Alleen alles wat ik zie is hier al duizenden jaren, de mens die hier wil leven moet zich voegen naar de natuur. Het kost dan ook moeite om sporen te zien van menselijk handelen. Zelfs de bouwsels vallen weg tegen de enorme bergen, de meeste plaatsjes liggen verstopt in een baaitje waar nog net wat beschutting is en een riviertje soms zoet water brengt. De eilanden, de bergruggen, de baaien, de riffen, alles is hier natuurlijk gevormd. Het gebrek aan zoet water maakt ook dat het dunbevolkt is, op het 1200 km lange schiereiland wonen vrijwel alle mensen in het noorden dicht bij de grens met de VS. Baja California Sur, het zuidelijke puntje, is 750 km lang, min of meer 100 km breed en er wonen een kleine 800.000 mensen, de meesten in La Paz.
Wij varen in een niemandsland, de natuur gaat haar gang, wat er groeit of leeft zorgt voor zichzelf. De mensen die we ontmoeten hebben ook een andere instelling. Ze nemen dingen meer zoals ze komen, zijn open en vriendelijk, hebben tijd. Hun huizen zouden wij geen huizen noemen, zelfs onze garages zijn beter gebouwd. Het leven speelt zich af onder het strodak voor het huis, met uitzicht op zee. In het kleine plaatsje San Evaristo wonen 110 mensen, meest vissers met hun gezinnen. Telefoonverbinding met de buitenwereld is er niet. De piepkleine kruidenier verkoopt de meest noodzakelijke voedingsmiddelen. Als hij voorraad heeft gehaald is het feest. Worstjes koop je niet per pak, maar precies wat je nodig hebt en zo gaat het met alles. Ik betwijfel of de mensen zelf een koelkast hebben. De kruidenier in ieder geval niet, de voorraad zit in een koelbox met ijs. Hij heeft wel een internetverbinding via een schotel. We kopen een kaartje voor wifi, het is handgeschreven en er staat een code op. Hij wijst op de accu in de hoek waar de draadjes op vastgezet zijn, als de accu leeg is stopt het internet en moeten we ons opnieuw aanmelden als er weer stroom is. En iedereen is daar relaxed onder, ook wij. We zijn al blij dat we onze whats-appjes kunnen ontvangen, want meer zit er ook niet in. Je krijgt het met de paplepel ingegoten, je leeft anders als je daar opgroeit of woont.
Het dorpje heeft wel een kleine watermaker, om van zeewater zoet water te maken, een eerste levensbehoefte! Er is een openbare school en een kleine Engelse school, waar kinderen extra les krijgen. Maken mensen een ongelukkige indruk? Nee, dat zeker niet, ze moeten wel hard werken voor weinig inkomsten lijkt het, maar ze hebben ook erg weinig nodig om te leven. Ik zou er alleen niet graag ziek worden of oud zijn....
We eten een vis taco in het piepkleine restaurant, we zijn de enige gasten en nemen de rustige leefstijl mee aan boord als we weer uitvaren de wildernis in. Wat een verschil met Nederland!
Foto's van ons rondje IJsselmeer, Hindelopen, Volendam, Enkhuizen en Marken. Winterzeilen in Mexico. San Evaristo: het restaurant, kerkje, zoutwinning, vissers op het strand, rekening van de lunch 16 euro
Geen opmerkingen:
Een reactie posten