Samoa 16-23 augustus

Wisseling van de Vlaggen : Western Samoa

We komen zondagmorgen 16 augustus aan op Western Samoa. Oh nee, even de klok gelijk zetten en dan is het opeens 24 uur later en komen we aan op maandag 17 augustus! Vlak voor Western Samoa varen we over de datumgrens. We lopen nu niet meer 12 uur achter op Nederland maar 13 uur vóór. Aan boord merken we er natuurlijk niets van, de zon komt op en gaat onder, maar het terugrekenen van de tijd is wennen. Bijzonder! Vlak na ons vertrek uit Nederland zijn we over de GMT meridiaan van oost naar west gezeild en nu we de datum grens passeren betekent dat we bijna een halve wereldbol verder zijn, nog even en we zeilen weer op het Oostelijk halfrond.

De nieuwe kathedraal van Apia uit 2014

Op Samoa heeft iedereen lunch pauze en we ankeren even in afwachting van het inklaren. Roel en Niels van de Unwind worden later opgehaald voor de formaliteiten. Het duurt uren! Immigratie, gezondheid, ministerie van landbouw en de douane hebben allemaal hun formaliteiten, maar haast hebben ze zeker niet. Als we later in de echte jachthaven liggen komt er nog een official langs en het duurt even voor ik doorheb wat zo opvalt aan hem. In Samoa dragen de mannen geen broek maar een omslagrok, een lavalava. Soms kleurrijk, maar deze man heeft een keurige grijze krijtstreep rok onder zijn colbert!

Het centrum van Apia oogt modern met lelijke grote betonnen gebouwen en de regerings- en bank gebouwen steken met 5/6 verdiepingen overal bovenuit. Op weg naar het centrum lopen we langs 6 kerken en in het centrum zien we er nog 4. Je kunt het zo gek niet bedenken in de christelijke geloofsstromingen of er is een kerk van op het eiland. Iedereen is lid van een kerkgenootschap.

Kava Ceremonie, ieder krijgt een slokje van het brouwsel

Het andere belangrijke verband is de familie. De Samoa's leven in grote familieverbanden bijeen. Samenkomen doen ze in fale's: grote open kamers, palmbomen als pilaren en een dak als een omgekeerde boot erop. Er zijn eenvoudige uitvoeringen, maar ook prachtige versierde en bewerkte fale's. Voor officiële bijeenkomsten hebben ze een dorps fale. De hoofden van de families komen daar bijeen om zaken te bespreken aangaande het dorp of hun bewoners.

De groentemarkt in het centrum is groot en open, het aanbod is bij alle stalletjes bijna gelijk en niet erg gevarieerd. De mensen zijn erg aardig. De taxi-chauffeurs zijn gedienstig en talrijk, zelfs als je naar de hoek van de straat moet. Achter het tourist office is een Cultural Village met fale's, de traditionele open gebouwen en drie keer per week een programma.

Rebecca maakt tapa van boomschors, arbeidsintensief proces

Ze laten zien hoe de mannen koken in umu's, steenovens in de grond afgedekt met bladeren. Het resultaat krijgen we later als lunch aangeboden. Vooral het Taroblad in kokosmelk gekookt is heerlijk. We weven haarbanden en borden van palmblad. Er is muziek, dans en een kava ceremonie om ons welkom te heten. Na de lunch zijn er demonstraties tatoeëren, ontstaan in Samoa volgens de gidsen, tapa textiel maken uit de bast van de moerbeiboom, masseren en houtbewerking. Het is erg informatief en het team wat er werkt is bijzonder aardig. Naast het Samoaans spreken bijna alle bewoners een beetje en sommigen goed Engels. De antwoorden die we krijgen op onze vragen lopen wel zeer uiteen. We vragen aan verschillende mensen hoeveel mensen er op het eiland wonen. Topscore is 4 tot 5 miljoen de laagste schatting was 900.000. Volgens de Lonely Planet zijn het er 175.000..... Misschien zijn onze vragen toch niet goed gesteld.

Stevensons' portret in het museum

Na een felle concurrentie strijd gaan we met met Margret en Niels in de taxi van Henry het eiland verkennen. We kiezen hem omdat de andere zoveel kletst, Henry blijkt onderweg zo gesloten als een oester. Hij doet zijn best om zo hard mogelijk te rijden en onderweg honden, kippen en varkentjes een doodsschrik te bezorgen. Wees dus altijd voorzichtig met wat je wenst. We bezoeken het huis, nu museum, waar de schrijver Stevenson (van o.a. Schateiland) in 1894 overleden is. Wat een mooie plek om te wonen, maar hij heeft er maar kort plezier van gehad. Hij was zeer geliefd bij de eilandbewoners en is begraven op de berg die uitkijkt over zijn landgoed en de oceaan.

We vervolgen de weg langs de oceaan, zien prachtige watervallen en zwemmen er in één. Er zijn twee meertjes in een lava tunnel waar we zwemmen, heel bijzonder met de hoge begroeide wanden om ons heen. Er is een doorgang naar de zee, maar we durven er geen van vieren door. Overal langs de weg staan manshoge rode kamerplanten bij de dorpjes en talloze kerken en fale's.

Togitogiga waterval, mooi zwemmen

Het eiland is erg groen en bij de dorpen zijn kleine plantages van taro, bananen en yams aangelegd voor familie gebruik. In het binnenland schijnen ook grotere plantages te zijn, vooral taro. Een dorpje aan de zuid kant maakt een trieste indruk, tijdens de laatste tsunami in 2009 zijn veel huizen verwoest en ruim 300 mensen (vooral kinderen) omgekomen. Veel huizen staan nog leeg, de bewoners zijn verhuisd naar de andere kant van het eiland en ook het dak van de enorme kerk ontbreekt nog steeds. Samoa ligt ook in de route van de hurricanes, Evan kwam in december 2013 over en de overstromingen hebben veel schade aangericht. Het beroemde Aggie Grey hotel is helaas nog steeds in de renovatiefase.

Het meertje in de lavatunnel van de Sua Ocean Trench

Eind van de week komen Christiaan en Theo aan uit Nederland. Zij zeilen het traject mee naar Tonga en het is erg leuk om vrienden aan boord te hebben. In het weekend is veel gesloten, dus we doen op zondag wat alle Samoanen doen: we gaan naar de kerk. De Protestantse kerk dit keer. In 1849 opgericht als zeemanskerk voor de walvisvaarders en eind 19^e eeuw overgenomen door de London Mission society. De dienst is in het Engels en het koor laat goed van zich horen. Als wij mee kunnen zingen is er een karaoke-scherm met de tekst, erg handig. Na afloop van de dienst worden we uitgenodigd om aan te schuiven bij de morning tea.

Morning Tea na de kerkdienst

Heerlijke Engelse hapjes en een fijne sfeer tussen de kerkgangers onderling. De kinderen van de zondagsschool erbij, het is lekker levendig. Veel kerkgangers hebben een Europese voorvader in hun familie. Mannen die naar Samoa kwamen en er een Samoaanse vrouw trouwden. Hun kinderen waaieren uit over verschillende plekken in de Pacific. Nieuw Zeeland wordt weer vaak genoemd.

Na de dienst worden we opgehaald door Tai, een taxi chauffeur van de haven. We gaan bij zijn familie de zondagslunch gebruiken. Zijn moeder, vrouw en 4 kinderen zijn er, evenals zijn broer met zijn gezin. We blijven vreemde witte mensen en wij krijgen eerst te eten. Ze hebben echt alles uit de kast gehaald en we eten een feestmaal met garnalen, zout vlees en kip, terwijl we gingen voor een traditionele Samoaanse lunch.

De vrouwen en kinderen in de familie van Tai

De familie eet pas als wij weg zijn. Het huis is eenvoudig, ook hier heeft de hurricane Evan schade aangericht en het herstel duurt lang. Meubilair is er bijna niet en we schuiven aan op de handgeweven matten. De schoonzus van Tai vindt het maar wat jammer dat we morgen al weg gaan, ze had me graag geleerd om sieraden te maken en matten te vlechten. Het duurt een paar dagen voor je mensen leert kennen en er een wederzijdse klik is. Als we terug komen zijn we van harte welkom.... Door het bezoek aan Tai's familie vind ik het ook jammer om alweer weg te gaan. Het leven van een zeiler is niet anders. De wind is gunstig en de Tonga archipel lokt dus we gaan weer op zee.