Abrolhos Eilanden 16-23 september

prachtige luchten met zonsondergang

We zeilen twee nachten en de tussenliggende dag van Ilheus naar de Abrolhos eilanden. Het is volle maan, warm  en we hebben goede wind, de mijlen glijden vlot onder ons door. Het is een geweldig mooie zeiltocht. Marcelo Luz voelt zich de eerste nacht niet zo goed, een nasleep van de rollende golven op de ankerplek in Ilheus. Door de nachten die hij als gids in de bergen doorbrengt, is Marcelo Luz goed thuis in de sterren en ondanks het vele maanlicht weet ik nu ook de Schorpioen te vinden en verschillende andere zuidelijke sterrenbeelden. Overdag zien we regelmatig op afstand walvissen en tegen de avond een groepje die om de beurt hoog opspringt en met een enorme klap weer in het water belandt: indrukwekkend. We gaan de tweede nacht te hard om bij daglicht aan te komen en we reven om snelheid te minderen.

Abrolhos is een verbastering van Abre los Ojos: doe je ogen open! Aan de zeezijde voor de eilandjes ligt immers een groot rif, waar in vroeger tijden nogal wat schepen op vergingen. Abre los Ojos stond op de vroegere zeekaarten en nu begrijpen we ook waarom er op verschillende plekken ter wereld Abrolhos eilanden zijn, onder andere bij Perth in Australië. Ook voor ons is het trouwens goed opletten, want de kaarten zijn niet helemaal goed overgezet naar GPS. Soms varen we bij het invaren “over land” op het kaartje terwijl de werkelijkheid toch echt water is en we kunnen hier dus zeker niet blind varen op de instrumenten. Ook het kompas heeft het “moeilijk”. Het magnetisch noorden geeft op verschillende plekken op de wereldbol een variatie (afwijking). In Nederland is dat een paar graden en wordt het vaak verwaarloosd. Hier is de variatie meer dan 10 graden. Dat geeft weleens verwarring als er een koers doorkomt van beneden en er op het kompas buiten +14 gestuurd moet worden. Dat vergeet je snel in het begin.

Geweldig gevoel: achter de boot onder zeil, wat een kleuren!

Al het navigatie gedoe achter de rug lopen we 's morgens om 6.30 met de opkomende zon de Abrolhos eilandjes binnen. De statige fregatvogels cirkelen om ons heen, met een spanwijdte van zo'n 2 meter geweldig om te zien. We ankeren in de luwte van Santa Barbara, het grootste eiland waar ook een Marine basis gevestigd is. Niet de Marine maar Bernadete van het Nationaal Park komt ons verwelkomen met haar twee vrijwilligers. Bernadete is biologe, zet zich al 23 jaar in voor het park en woont het grootste gedeelte van het jaar op het eiland. Aan enthousiasme heeft zij nog niets ingeleverd en later op de dag leidt zij ons rond op het Siribi eiland waar we tussen de Booby's (plaatselijke Jan van Genten) en de broedende tropicvogels doorlopen.

Jonge tropicbird (weet Ned naam niet) staart wordt nog 3x zolang

Happy family Bruine Booby's, rechts is pa

De vrijwilligers zijn een jong Braziliaans stel wat na 10 jaar werken in het bedrijfsleven het roer heeft omgegooid en nu tussendoor werkt om overal op de wereld vrijwilligerswerk te doen. In de overgang hebben zij een jaar in de Pacific op een charter zeilboot gewerkt. Genoeg te praten als zij even tijd hebben.

En passant geven zij ook even door aan de Marine dat we er zijn. Nee, de toestemming hoeven ze niet te hebben en als we twee weken willen blijven is dat ook geen probleem hoor! Bureaucratie kennen ze hier niet.

We pakken een soort zeenomaden leven op. Zoet water is erg gelimiteerd, dus we doen alles met het super heldere zoutwater: afwassen, douchen, schoonmaken. Shampoo mag niet, in de spiegel kijk je niet, t-shirt 4 dagen aan? Geen probleem want iedereen leeft hier zo. Zeilvriend Fred maakte zich zorgen om dit stadium van onze reis, maar geen zorg Fred: nog steeds witte tanden, alleen een steeds bruinere kop.

Als we aan de koffie zitten komt de eerste schildpad langs en zij/hij blijft een regelmatige gast langszij. We snorkelen op verschillende plekken, maar achter de boot is favoriet. Vooral als we na een paar keer weten waar de schildpad graast en waar de grote vissen zitten. Zoveel vissen zijn er, prachtige kleuren en iedere keer zien we weer wat nieuws.

Voor zo'n schoonheid zie je graag af, nou ja niet douchen dan

 Als er een gespikkelde rog langskomt van zo'n drie meter doorsnee is dat toch wel erg groot en hoe mooi ik hem ook vind, ik ben blij dat hij de andere kant op zwemt. Bijzonder op de eilanden zijn de hersenkoralen, die inderdaad op hersenen lijken. Een kleine koraal van 30 centimeter doorsnee is algauw 7.000 jaar oud, dus geen wonder dat de biologen behoedzaam zijn voor veranderingen! Vanuit de kuip zien we soms de walvissen opspringen op zee. De vogelvliegshow is ook een dagelijks genoegen. De fregatvogels hebben geen vetlaagje op de veren en kunnen dus niet zelf duiken. Ze pikken visjes uit zee, maar favoriet blijft het afpakken van vis die andere vogels gevangen hebben. Spectaculaire achtervolgingen zijn het gevolg. Ik heb een zwak voor de witte tropicvogels met hun superlange witte staarten en geniet ervan om te zien hoe ze die grote zwarten steeds weer te snel af zijn.

Tara tussen de eilanden. Foto vanaf vuurtoren.

Verder is er geen commercie op de Eilanden, een groot contrast met bijvoorbeeld Fernando de Norhonha. Alle gasten komen per boot. Een enkele zeilboot en regelmatig boten met duikers die vanaf de vaste wal voor een paar dagen op en neer varen.

Marcelo Luz is helemaal in zijn element op de Abrolhos en wil erg graag terugkomen om ook een maand vrijwilligerswerk te doen. Door deze vakantie doet hij zoveel nieuwe indrukken op. Hij vertelt dat hij zich niet kan herinneren ooit zó lang van huis geweest te zijn in de 43 jaar van zijn leven. Op de boot gaat het wat relaxter dan de eerste week, we varen minder, klussen minder en maken minder schoon. Marcelo Luz is bijna net zo eigenwijs als Roel en vooral over de spelregels bij het kaarten zijn ze het niet erg eens. 

Lasagne á la Marcelo:mmmm

Ik leer “Braziliaans” koken: manioc frietjes, couscous de tapioca, moqueca en fejoiada. Marcelo Luz kan erg goed koken en daar genieten we bijna dagelijks van. We praten over Brazilië en hoe Marcelo Luz is opgegroeid in Recife en Salvador. Gestapt wordt er niet (geen café) maar ook zonder dat is het ritme vroeg op en vroeg naar bed. 5 dagen vliegen zo voorbij, geen moment van verveling, geen boek gelezen.

Het weer gaat veranderen. Over een paar dagen komt er een koufront uit het zuiden met bijbehorende harde wind. Tijd om verder te gaan. Marcelo Luz wil weer naar huis en werk en regelt een lift naar Caravelas aan de kust. Later mailt hij dat hij er toch nog 38 uur over gedaan heeft om thuis te komen, een afstand van 600 km. Hij laat zijn matrozenpet achter op Tara en schrijft erop dat hij deze tocht nooit zal vergeten, zijn hele leven niet. We nemen afscheid na twee bijzondere weken en hopen elkaar te blijven volgen.

Volle maan en Farol Abrolhos

Wat een super week. Ik informeer nog naar de bijdrage voor het park, maar de officiële tickets zijn op dus hoeven we de bijdrage ook niet te betalen. Als we het park willen steunen kunnen we een T-shirt kopen, dat doen we natuurlijk graag. Met zo'n prachtige walvis erop.

Wij gaan de volgende ochtend anker op richting Vitória. Ongeveer even ver als de tocht hierheen maar nu varen we twee dagen en één nacht in de hoop veel walvissen te zien. De eerste dag is dat ook zo en we worden er steeds handiger in om de ademfonteinen van ver te zien en dan de walvissen te volgen als ze langs zwemmen. Soms redelijk dicht bij de boot, maar foto's nemen blijft een uitdaging. Ik kijk liever, want ze zijn maar een paar momenten boven voor ze weer verder gaan.

Walvis die onderdukt

Boorplatformen en mijlenlange visnetten halen ons uit de droom, we komen weer aan in de bewoonde wereld. 

Het is net donker als we Vitória aanlopen, door al het omvaren voor de vissers en de olie. Het gaat prima, gedeeltelijk op de plotter en vooral op zicht ankeren we buiten de marina. We zijn niet de enigen die hier schuilen voor de harde zuiden wind die er aankomt. De marina is vol.

Morgen zien we wel weer verder. 

Prachtige avonden

Bultrug walvis achtervin nog net zichtbaar

Farol de Abrohos

Even poseren voor de foto!

Ontmoetingen langs de kust, walvissen en een barones 9-15 september

Vertrek uit Salvador

We zijn nu een week met z'n drieën onderweg. De ochtend dat Marcelo Luz aankomt ga ik om 5 uur naar de bewaking om zijn komst aan te kondigen. Het helpt niet: als hij zich bij de poort meldt wordt hij weggestuurd. Na een paar pogingen van zijn kant komt er iemand die naar hem luistert en de mail met uitnodiging leest die we gestuurd hebben. Hij mag pas binnen als de bewaking Roel gehaald heeft. Ach, zegt hij, dat is Brazilië. Hij is er opvallend laconiek onder. Het is natuurlijk ook dubbel van onze kant, we zijn blij met de bewaking voor onze veiligheid en die van Tara en tegelijkertijd lijkt het net zo moeilijk om alleen op je huidskleur of uiterlijk beoordeeld te worden. Marcelo Luz vertelt dat er in de grote winkelcentra een rage is van overvallen gedaan door goed uitziende, chic geklede jonge mannen en vrouwen. Vooral juweliers zijn gewild. Wat je ziet is niet altijd de waarheid.

Strand Morro Sao Paulo met natuurlijk laagwater zwembaden

Het is gebeurd en het doet voor Marcelo Luz niets af aan zijn opwinding. Hij is niet te stuiten in zijn verlangen om alles te leren wat hij kan en alles eruit te halen. Het is zijn eerste vakantie in 7 jaar, de vorige was een lang weekend naar Brasilia en zeilen is een droomvakantie voor hem. Marcelo Luz is slim en een aanpakker. Eén keer iets uitleggen is voldoende en binnen de kortste keren staat hij watertanks te vullen en ruimt hij zijn kooi in.
Op de motor varen we in 5 uur naar Morro Sao Paolo, een toeristisch oord met prachtig strand zuidelijk langs de kust. We zijn allemaal moe dus blijven aan boord en genieten van het geluid van dolfijnen achter de boot.

Lokale rijkdom

In de loop van de volgende dagen ontpopt Marcelo Luz zich als een zeer gewaardeerd bemanningslid: doet met alles mee, is behulpzaam, kan erg lekker koken en geniet van ieder minuut aan boord. 's Morgens om 6 uur is hij al aan het schoonmaken en wij slapen gewoon nog 2 uur door. Door zijn ogen kijken wij ook weer met andere ogen naar wat we dagelijks meemaken. "Gewone" dingen die eigenlijk ieder dag bijzonder zijn. En door zijn ogen kijken we ook weer anders naar Brazilië. Hij verbetert zijn Engels en ik mijn Portugees. Marcelo Luz knoopt met iedereen een praatje aan, sprint regelmatig weg om met nootjes, fruit of informatie terug te komen. Hoogtepunt is de ankerplek in de baai van Garapua. Een paradijsplekje wat nog niet overgenomen is door georganiseerde toeristen industrie. We willen eten bij een strandtentje maar het is wat koud en winderig.

Knikker snookerbiljart in Garapua

Geen probleem, als we over een uurtje in het dorp zijn is de Moqueca klaar (visstoofpot met palmolie en groenten) en kunnen we gewoon bij de eigenaar in huis eten. Het dorp is erg gezellig, veel mensen staan wat te praten, of zitten in de woonkamer tv te kijken met de deur open. We lopen langs de rivier waar iedereen zich afspoelt na de werkdag, hogerop wordt de was in de rivier gedaan. Bloemen zijn overal en de huizen zien er goed uit. De straten zijn bijna allemaal van zand. We eten op de eerste verdieping op het balkon. De jongeren van Garapua gaan naar school. Vaak werken ze overdag en wordt de school in drie shifts gebruikt: 's morgens de kleintjes, 's middags de grotere kinderen en 's avonds de tieners en soms ook volwassenen. Ik heb meegekeken met het huiswerk van de dochter: een opstel over het Modernisme in Brazilië! Op de ankerplek waaien we bijna van ons anker, maar als je ligt heb je nergens last van.

Ankerplek bij Marau /Camamu

Marcelo Luz bedankt ons iedere avond voor wat we die dag gedaan hebben en als we ergens vertrekken bedankt hij ook de plek waar we geweest zijn en wat het ons gebracht heeft.
Wij bedanken hem terug, want ook voor ons is het bijzonder.
De tweede dag zeilen heeft Marcelo Luz aardig door hoe het werkt en mag hij achter het roer. Hij heeft speciaal voor dit moment kleding meegenomen en sprint naar binnen om terug te komen met matrozenpet en -sjaaltje. Stralend staat hij achter het roer en overal maken we foto's van, want hij wil alles vastleggen. Hij kan uitstekend op kompas sturen merken we. Ik ga lunch klaarmaken en Roel loopt ook even naar binnen om iets op te zoeken. Dan stuitert de boot alsof we op een zandbank varen en klinkt een schurend geluid. We schrikken ons alle drie kapot.

Speciaal moment: voor het eerst aan het roer

  Marcelo Luz omdat hij bang is dat hij iets kapot gemaakt heeft en wij omdat we iets over het hoofd gezien hebben??? We varen in 30 meter water! Als ik naar buiten kom stokt mijn adem in mijn keel, bakboord naast de boot komt de rug van een walvis boven en daarnaast een maatje kleiner! We hebben een walvis geraakt, ook al hebben we er die dag niet één gezien. Roel schat de grote op ongeveer 10 meter. Zij maakt zich los van de boot en glijdt dan weer onder water, met haar maatje kleiner. Wij blijven nog uren onder de indruk van deze ontmoeting en keer na keer herhalen we alle stapjes. We hebben het kleintje denk ik geschampt en hopen maar dat ze niet gewond is geraakt. De boot heeft in ieder geval geen schade voor zover we kunnen zien. Voor Marcelo Luz is het een megagevoel: stel je voor je eerste keer achter het roer en dan een walvis onder je boot. Nog dagen erna herbeleeft hij het moment.

Cacaobonen drogen op je eigen stoep

Prachtig is de baai van Camamu waar de Maraú rivier naar zee stroomt. We ankeren bij Maraú. Marcelo Luz en ik proberen toestemming van de Marine rond te krijgen om naar de Abrolhos eilanden te gaan. De aanvraag en alle gegevens, behalve het ID bewijs van Marcelo Luz, heb ik in Salvador al in orde gemaakt. Nu gaat het als volgt: we bellen de Marine in Salvador (ander kengetal: 3x zo duur) krijgen niet de goede man aan de telefoon, maar hij wil wel zijn email geven. Bij het @ is het beltegoed van Marcelo Luz op. Onze provider heeft helemaal geen ontvangst in Maraú, dus helpt ook niet. De telefoonkaart van Marcelo Luz werkt niet in de straattelefoon. Dan maar een nieuwe telefoonkaart halen bij het postkantoor: een rij van zeker 15 mensen, want iedereen betaalt hier zijn rekeningen persoonlijk in het postkantoor of bij de bank. Nieuwe telefoonkaart, vaste telefoon lijkt niet goed te werken, iemand erbij. Weer de Marine gebeld, nu de goede man: hij neemt voor de tweede keer de gegevens op en belooft het document vóór 4 uur per mail op te sturen. Deze dag is in ieder geval voor de helft voorbij.

Tremembé waterval

Nog nét tijd om met de dingy naar de Tremembé watervallen te varen: geweldig! De dag erop weer naar Maraú, internetwinkel: geen mail van marine. Als we bellen is hij net met lunch pauze: 1,5 uur wachten. Contact: het internet van de marine was uitgevallen de dag ervoor, maar "onze" man bij de marine heeft de toestemming – hoe toevallig – 30 minuten geleden gemaild. Helaas duurt de lunchpauze van het internet café tot 16.00. Dan maar mail lezen bij de Pharmacia? Dat mag, maar de verbinding is super langzaam. De mail is gelukkig binnen hé hé....... Dan loopt het programma vast en kan Marcelo Luz niet uitloggen en hij wil niet weggaan voor dat gebeurd is. Enfin, 45 minuten later kunnen we terug naar de boot. Het is inmiddels half drie. Eerlijk is eerlijk: die dag heb ik er de pé in, want het mooiste gedeelte van de dag is weer voorbij: inclusief het vooruitzicht om op een mooi strandje te zwemmen en dat te vieren met een biertje onder de idyllische palmbomen. Ik begin wel beter te begrijpen waarom mensen hier soms gelaten overkomen, ik denk dat hier anders niet te leven is.

De Baronesa aan bakboord, andere zijde idem

De volgende bestemming is Itacaré. Wat een spannende aanloop is dat! Aan beide zijden van de ingang staat metershoge branding. Rechts is een grote zandbank waar we omheen moeten varen, vlak langs de rotsen aan de andere kant. De communicatie tussen Roel en mij vlot niet helemaal: aankomststress van mijn kant en eigenwijsheid van de schipper. Pff, we zijn blij als we voor anker liggen. Later die dag gaan we naar een supermooi strand tussen hoge rotsen met enorme surfgolven. We lopen langs de rivier met de eb stroom en het ziet er nu ronduit gevaarlijk uit. Dat wordt nog wat morgen om hier weer weg te varen. Maar eerst is het zaterdagavond en Itacaré is erg gezellig. Laat wordt het weer niet: de dagen op zee vragen toch veel energie.
Zondagmorgen blijkt dat we bezoek hebben van een Baronesa, een drijvend planteneiland wat zich in de bovenloop van de rivier das Contas losgemaakt heeft en ons anker uitgekozen heeft om de boot te omhelzen. Wij zijn er minder blij mee want de kans bestaat dat de Baronesa ons met boot en al van het anker trekt op de stroom. We zijn een klein uur bezig om het planten pakket vanuit de bijboot door te snijden bij de ankerketting. Het is wel een halve meter dik met taaie wortels. Later lees ik dat er vaak ook slangen, spinnen, slakken en ander gespuis in zit!

Gier op het strand van Itacaré

Gelukkig vindt Roel maar 1 slak aan dek en zijn de slangen niet op komen dagen bij het lossnijden. Het uitvaren doen we op het opkomend tij en gaat soepel. Al blijft het spannend want er staat weinig water en lange tijd hebben we niet meer dan 40 of 50 cm onder de kiel. Helaas weer een traject op de motor, maar wel met regelmatig walvissen op gepaste afstand van de boot: een feest om te zien.
Nog 1 stop in de staat Bahia: Ilheus. Een halve dag weer voor de autoriteiten waar we onze papieren moeten verkrijgen dat we de staat Bahia verlaten op weg naar Vitoria. En een halve dag voor het historische centrum. Opvallend zijn de straten van witte Portugese steentjes, alsof we in Lissabon lopen.

met Jorge Amado in Ilheus

Deze kust is rijk geworden (of heeft Portugal rijk gemaakt) met cacao. De schepen kwamen met steentjes als ballast deze kant en vertrokken volgeladen met cacao weer naar Europa.
Er staat wind en voor het eerst sinds een week zijn er geen regenwolken maar een prachtige warme, heldere lucht en wind uit het oosten. We vertrekken met halve wind naar de Abrolhos Eilanden zo'n 40 uur varen. Tot dan!

ps. Dit blog van de boordradio gaat nu via de zendpost in Chili! Het is de eerste keer dat we hier gebruik van maken en zal dat het komende jaar ook blijven. Weer een stapje de goede kant op.

----------
radio email processed by SailMail
for information see: http://www.sailmail.com

Chapada Diamantina & afscheid Salvador 31 aug-7sept

De bergen van Chapada Diamantina

Met de nachtbus vertrekken we naar Lençois, het middelpunt van de Chapada Diamantina. Het is super strak geregeld, maar de airco staat erg koud afgesteld, dus van slapen komt niet zoveel. Tegen het ochtendgloren komen we aan in Lençois en mogen we gelijk ons bed in om nog een paar uur te slapen, wat een luxe.

Kolibritje wat alleen in de Chapada voorkomt 

Twee dagen wandelen en een dag varen we door het gebied. Ronduit prachtig. De Chapada Diamantina is een oeroude bergrug met ronde afgesleten bergtoppen. De basis is ooit gevormd door lagen afzettingen op elkaar die onder druk steen geworden zijn en vervormd tot bergen door de enorme krachten. Wat we nu zien, zijn alle lagen die aan de oppervlakte zijn gekomen en verschillende kleuren en grillige vormen hebben. Door de hoogte vangt het de
wolken op die vanaf zee, 450 kilometer naar het oosten, het land binnen komen. Het is er dan ook vochtig, erg groen en vruchtbaar. Er zijn talloze watervallen, riviertjes en in de brede valleien is landbouw, o.a. koffie. Beroemd is de Chapada geworden door zijn achternaam: Diamantina. In de lagen steen zijn diamanten gevormd en door de verwering van de bergen spoelden de diamanten met de stroompjes naar beneden de rivierbeddingen in. De eerste diamanten werden gevonden door ontsnapte slaven die in het oerwoud van de Diamantina hun geheime dorpjes hadden gevormd.

De Roncador (Snurkende) waterval

Zij gebruikten de diamanten om zichzelf vrij te kopen in Salvador. In Minas Gerais, meer naar het zuiden, werd in 1700 op grote schaal goud gevonden en naarmate dat op raakte werd er steeds noordelijker gezocht en stuitten de goudzoekers rond 1822 op diamanten in de Chapada Diamantina. Later kwamen er natuurlijk veel gelukszoekers naar het onherbergzame gebied en met hen dorpjes, voedsel en tijdelijke onderkomens langs de rivieren. Zij maakten paden door de valleien en bouwden huizen in de stadjes met hun nieuw verworven rijkdom.

Lençois was het middelpunt en een belangrijke stad. Bijzonder voor de hier gevonden diamanten was dat ze niet allemaal helder wit zijn, maar sommigen zijn blauw, roze of geel, al naar gelang de aardlagen en het proces van verwering wat in de miljoenen jaren heeft plaatsgevonden.

Bromelia op punt van bloeien

Het merendeel van de diamanten werd voor boorkoppen gekocht door de Fransen en Engelsen voor o.a. de Gothard tunnel, het Panama kanaal en de Metrobuizen van Londen. Frankrijk had hiervoor zelfs een vice-consulaat in Lençois.

De grote piek is over als op zijn en er op grote schaal diamanten gevonden worden in Namibië en Zuid Afrika. Onderzoek wijst uit dat de aardlagen van de Chapada Diamantina en Namibië vroeger één geweest zijn voor het Zuid Amerikaanse continent losgebroken is van Afrika en weggedreven over de oceaan.

De Chapada Diamantina wordt rond 1980 “herontdekt” door buitenlandse biologen als een gebied met een enorme biodiversiteit. Na jaren onderhandelen met de regering wordt een gedeelte van de Chapada Diamantina nationaal park en toerisme de nieuwe bron van inkomsten.

Wij genieten daar erg van. Lençois is een kleine stad, paar restaurantjes, barretjes en muziek op het grote plein. De eerste dag wandelen we met gids Marcelo Luz rond de 20 kilometer door een prachtige vallei. Het is duidelijk dat we het niet meer gewend zijn en vrijdagavond gaat de muziek op het plein aan ons voorbij. We liggen om half tien in bed!

Mysterieus uitzicht vanaf Pai Ignacio

Het weer is bewolkt met af en toe een motregen, heerlijk om te lopen maar het beroemde plaatje van de kaarten vanaf de berg Pai Ignacio blijft voor ons verborgen in mist. Er blijft genoeg om te zien.

De tweede dag maken we een dagtocht met een grote kano door het riviernatuurgebied Marimbus naar de Snurkende Watervallen. We zien prachtige vogels, kleine Victoria waterlelies en nog veel meer.

Wat Lençois ook bijzonder maakt voor ons is, dat we hier zeilvrienden tegenkomen die we ontmoet hebben in Dakar in Senegal. Bernard en Claudia zijn veel later naar Brazilië gezeild en liggen nu in het noorden van Bazilië met hun boot.

Wandeling met Claudia, Bernard en Marcelo Luz

Als we contact zoeken via de mail, blijkt dat we stomtoevallig alle vier dit weekend uitgezocht hebben om naar Lençois te gaan. Wat is er veel om bij te praten! De laatste dag lopen we met hen en Marcelo Luz naar de waterval Aguas Claras. Daarna eten we met z'n vijven bij Becos Bar, een klein restaurantje wat Marcelo Luz ons wijst. De kaart is beperkt maar het eten uitstekend en de totale rekening is RS 55,- (19 euro)! Het bier en het water komt van de bar ernaast en zo verdient iedereen wat.

Marcelo Luz is een sympathieke man met een passie voor natuur en zeilen. Hij heeft aardig wat zeilboeken gelezen. Zijn grote droom is om ooit nog eens een zeilboot te bezitten en langs de kust te zeilen. Het eerste is nog niet mogelijk, maar het zeilen is wel op te lossen. We nodigen hem uit om een poosje met ons mee te zeilen als we uit Salvador vertrekken.

Lintjes bij de kerk Nosso Senhor de Bomfin

In Salvador begint het afscheid nemen en het weer vaarklaar maken van de boot: diesel, water, boodschappen, zeilen erop, de mast in voor een controle etc. We hebben avonden met afscheidsetentjes, lunches en nog één keer de muziek avond in Pelourinho. Sandoval, de eigenaar van Pier Salvador - de fijne haven waar de boot is achtergebleven tijdens onze 6 weken in Europa – nodigt ons uit om te eten bij hem thuis. Hier zien we weer een heel ander Brazilië. Hij woont aan de Noordkant van Salvador in een gebied met veel natuur waar in een drietal lussen mooie, vrijstaande huizen gebouwd zijn. Het is er prachtig en voorzien van 24 uurs bewaking en grote toegangspoorten. Er zijn mooie voorzieningen zoals gym en zwembad en een klein restaurant waar we heel gezellig eten met zijn gezin voor we naar zijn huis gaan en een laatste borreltje drinken.

Interieur van Bomfin kerk

Ondertussen werken we de formaliteiten af. We vragen toestemming aan om naar de Abrolhos Eilanden te mogen varen met de boot. Het levert weer diverse bezoeken aan de Havenautoriteiten en de Marine Basis op. Ik heb niet de goede gegevens van Marcelo Luz, dus nu maar hopen dat het laatste stukje ook kan via de mail, want het is weekend als Marcelo Luz arriveert met de nachtbus.

Aguas Claras Waterval, met helder water natuurlijk

Helemaal in lijn met de afgelopen maanden komt Marcelo de aannemer de laatste dag om 8.00 's morgens nog de laatste afrekeningen doen (gepland vertrek: 9.00). Onder tijdsdruk blijkt veel vloeibaar te worden en we komen er samen goed uit.

Na een paar uur op de motor verdwijnt de skyline van Salvador in een enorme regenwolk. Wij kijken naar het zuiden en daar schijnt de zon. We beginnen aan een nieuwe etappe van onze reis, die als alles goed gaat begin januari in Ushaia eindigt.

varen in de Marimbus met jong Belgisch stel

Waterval diep in de vallei

Riviertje over klauteren

We mogen er weer in! Brazilië deel twee 24-30 augustus

Corniglia, Cinque Terre, Italië

Heerlijke weken in Europa achter de rug, het was zo fijn om iedereen weer te zien en voelde erg “thuis”. Het weer was zomers en dat betekent dat we sinds juni vorig jaar alleen maar zomer gehad hebben. En nét als er in Nederland 's morgens vroeg de eerste tekenen zijn dat de herfst in aantocht is, gaan we weer naar ons boot/huis. Ook thuis, maar de reis terug ervaren we ook nu weer als het met moeite loslaten van alle mensen die ons dierbaar zijn.

Cinque Terre wandelen met Anouk

Onze lompe balen met bagage worden probleemloos ingecheckt, de toegestane 4x32 kilo halen we bijna: 110 kilo gaat er in het ruim. Ons al dan niet visum aan de Braziliaanse grens houdt ons in spanning deze reis. De verrassing komt in Madrid als we in willen checken voor Salvador. Waar is uw return ticket? Maar dit is ons return ticket! Mag ik dan uw permanente verblijfsvergunning zien voor Brazilië. Hebben we niet, we hebben een drijvend huis in Brazilië. Verwarring alom. Wij hebben dit verhaal niet gestroomlijnd, dus Roel en ik geven ook nog verschillende antwoorden wanneer en hoe we weer naar Nederland gaan. Boot papieren erbij en veel heen en weer gebel. De magische zin blijkt te zijn: We vertrekken uit Brazilië met onze boot naar Uruguay. Als laatste passagiers mogen we aan boord. Als het hier al zo moeilijk is, wat wordt het dan in Brazilië? 

Hoe krijgen we alles erin?

De reis wordt gevuld met afleveringen “Life on Mars” (met dank aan Hester) en vliegt letterlijk voorbij.

Aan de grond dringt het pas goed tot ons door dat dit de eerste keer is in ons leven dat we wellicht ergens niet welkom zijn. Wij hebben alternatieven, maar kunnen ons enigszins inleven in de onzekerheid waarin veel mensen verkeren die op de vlucht zijn en ergens binnen proberen te komen. Ik heb vooraf een verhaaltje in het Portugees voorbereid op papier, alle bootpapieren bij de hand? Daar gaan we. Bij de balie van de Policia Federal zit een vriendelijke dame, we groeten haar in het Braziliaans: ''boa noite''. Ze is aangenaam verrast! Pakt de paspoorten aan en stempelt ze zonder enige discussie af. Ze vult het aantal dagen niet in, dus ik ben nog een beetje achterdochtig. Zo makkelijk kan het toch niet zijn en ik vraag even voor de zekerheid voor hoeveel dagen? 90 dagen zegt ze vriendelijk. Volgende...

Wat heerlijk om Tara weer te zien

Met vleugeltjes lopen we verder! 3 maanden Brazilië! De bagageband ziet er opeens ook vriendelijker uit. Maar er zit nog wel het een en ander in waar de douane naar zou kunnen vragen. We kijken onze ogen uit. Naar onze baaltjes, maar vooral naar de reuze koffers waarmee de Brazilianen terug komen. Daarmee vergeleken zijn wij backpackers. Business class mag hier zelfs 3x32 kilo pp meenemen! Dat lijkt een vorm van gelegaliseerde smokkel, want voor je vakantie heb je dat niet nodig. Onze tassen worden geen blik waardig gekeurd, we lopen tussen karren met hoogopgetaste dik gevulde koffers mee naar buiten.

De weg terug naar de boot is enerzijds een en al herkenning: de warme wind, de tropische planten, de coureur rijstijl, maar ook cultuurshock: het vuilnis, de armoe, de vieze straten en gammele huizen. Na 6 weken Europa, “bloemen dorpen”, fietspaden, alles geregeld en glad is het contrast enorm. Wat is het heerlijk om Tara weer te zien en we slapen als een blok in ons eigen bed.

De grote schoonmaak: het einde is in zicht!

De volgende dag begint het schoonmaken van de boot. Bij de lunch zijn er al 3 nagels afgebroken en de rest wordt tot werklengte getrimd, Roel heeft al weer twee bulten op zijn hoofd en handen vol met kit-sporen en nu weten we het zeker: we zijn weer thuis.

Maandag krijgen we bericht van Anouk dat ze haar Bachelor gehaald heeft, onze feestelijke stemming kan niet meer stuk.

De overburen in onze keurige straat in de wijk Ribeira

Roel en ik hadden een weddenschap of de boot klaar zou zijn of niet. Ik dacht van wel, Roel dacht nog lang niet. De boot is klaar!  Ik heb de voorzienigheid wel een handje geholpen en 1,5 week voor de terugreis de aannemer een vriendelijk mailtje gestuurd dat we er weer aan komen. Daarna reageerde hij op de mail met openstaande punten die Roel 4 weken eerder gestuurd had, dat hij die mail net ontvangen had! Hoe dan ook, het heeft gewerkt. Waarbij we toch iets water in de wijn doen voor de kwaliteit van het schilderwerk, dit is kennelijk zo goed als het hier kan zijn. Het teakdek is goed gedaan.

De laatste klussen: lieren onderhoud

Nu alleen nog wachten op de blikken antifouling uit de VS, half mei besteld, zou een fluitje van een cent zijn. Vrijdag is nu de planning. De vrachtkosten lijken opeens wel een kwart duurder te worden dan afgesproken: wat een land! Ook de zeilmaker heeft problemen om ons nieuwe binnenkussen te leveren (half mei besteld). Hij mag er zelf op zitten, wij gaan volgende week gewoon weg. Wat een inefficiëntie en verlies van werk!

De boot is nu voor de helft schoon, een berenklus met al het stof en vocht. Maar wij sluiten tijdelijk het hoofdstuk onderhoud even af en kijken weer de andere kant op: waarvoor waren we hier? Oh ja om wat te zien van het land. Dit weekend gaan we naar Chapada Diamantina, een Nationaal Park 6 uur busrit naar het binnenland. Het schijnt prachtig te zijn, dus volgende keer de foto's. Voor wie vast wil meegenieten:
http://www.h2otraveladventures.com 

Het blijft leuk, toerist spelen

Bye bye Brasil - 1-9 juli

Het zit erop! We drijven weer en ik zal jullie de transpiratie en frustratie besparen die dat gekost heeft. De sleutel zat al in mijn vorige blog, al hadden we dat zelf nog niet door. Het duurde en het duurde en op een gegeven moment kwam er drama, daar hoefden we niet eens veel moeite voor te doen, we waren het echt zat. En toen waren wíj opeens een “noodgeval”. Het resultaat begint er nu op te lijken! Wij gaan eerst een paar weken weg in verband met ons visum. Als wij op reis zijn gaat de schilder nog een keer een laatste laag doen en zijn ook de teakproppen aan de beurt. Als alles straks weer picobello is dan zijn we deze weken weer te boven. Hopelijk genieten we daarna nog lange tijd van een prachtig teakdek en een strak in de verf zittende opbouw.

De afgelopen weken zijn we vooral met de boot bezig geweest om alles weer te monteren en op te bouwen. Tussendoor gaan we op z'n Braziliaans af en toe een weekendje weg, bijvoorbeeld naar Praia do Forte, een luxe badplaats ten Noorden van Salvador. Tandenborstel mee en nog wat klein spul: klaar! Want een jas, trui of andere schoenen heb je hier echt niet nodig. De bus zoeken we onderweg naar de boot even uit en tot onze verbazing bestaat hiervan is zelfs een bustabel en kost een kaartje 6 Reis (2 Euro) voor ruim 2 uur in de bus. Een kaartje in de stad – ongeacht de afstand- kost bijna 3 Reis en in dat spinnenweb moet je zomaar 2-3 keer overstappen en iedere keer opnieuw betalen. Geen wonder dat de Brazilianen in opstand komen! Een pousada (bed en breakfast) regelen we ter plekke wel. De bus voert eerst door de ernstig vieze, arme wijken van de stad. Allengs komt er meer luxe hoogbouw langs de kust. Als we aankomen lijkt het of we een tijdreis gemaakt hebben. Alles is prachtig: tropisch regenwoud, mooie autovrije straatjes met groen en alle klinkers op hun plek, boetiekjes, restaurantjes - bijna allen Italiaans, goedgeklede slanke mensen met kinderen en ijsjes en een bezoekerscentrum voor schildpadden en walvissen en regenwoud! Er is geen armoede (althans niet voor ons te zien), geen ongure types of bedelaars en zelfs de zwaar bewapende en van kogelvrije vesten voorziene agenten ontbreken. We zijn een totaal ander Brazilië binnengestapt. We genieten een weekend lang van deze luxe en huren fietsen om een paar uur door het regenwoud te crossen. Een van de laatste overblijfselen van wat eerst een enorm woud was. Ik voel me net Alice in Wonderland waarin de planten uit onze woonkamer tot torenhoge versies uitgegroeid zijn. Bromelia's van meer dan een meter doorsnede, yucca's en tabaksplanten vele meters hoog, enorme pointsettia's (kerststerren) alles is groot, groen en bloeit.

Ondanks de winter is de temperatuur verrukkelijk met 25+ graden en af en toe een korte flinke bui. Zwemmen, op het strand zitten en buiten eten 's avonds, alles kan. Het kost mij moeite om na 2 dagen terug te gaan naar de stad, want wat een herrie, armoede, stank en drukte.

Het voetbal heeft ons een paar leuke avonden opgeleverd en we hebben alle wedstrijden van het de ''gouden kanaries'' gezien. De restaurants zaten bomvol, maar al te vaak met groepen prachtige vrouwen met even prachtige en uitdagende kledij en geheel niet geïnteresseerd in voetbal. Vreemd genoeg geen groepen mannen, want die waren er alleen met hun ega en/of gezin. Geen idee wat de achtergrond hiervan is, boze tongen beweren dat alle vrouwen ''omhoog'' willen trouwen en er daarom binnen die groep een ernstig mannentekort bestaat. Ook bijzonder was dat we soms fors toegang moesten betalen en wij naïeve Hollanders denken dat dat je daar wel iets voor terugkrijgt. Maar nee hoor, gewoon een stoel met slecht zich op een groot beeldscherm en dubbele prijzen. En natuurlijk zijn de Brazilianen heel enthousiast tijdens de wedstrijd en wordt er voor iedere goede actie van een landgenoot geklapt en gejoeld. Vreemd genoeg is 5 minuten na de wedstrijd – ook na de gewonnen finale – iedereen weer terug in zijn of haar gewone doen en gaat over over tot de orde van de dag. Van te voren hadden de Brazilianen er weinig vertrouwen in, het Braziliaanse elftal had niet veel gewonnen en van daar de scepsis en protesten. Na afloop was de stemming toch wel omgeslagen, Brazilië werd de nieuwe wereldkampioen. We hebben nog geprobeerd dat de nuanceren, Brazilië komt in de finale maar verliest natuurlijk van Nederland: ondenkbaar!

Inmiddels zijn we weer in Nederland. Wat hebben we het goed hier en wat hebben we onze zaakjes goed geregeld. Vooral bij Albert Heijn hadden we het even moeilijk, wat een keuze en wat een lekkere dingen. Het was goed dat we op de fiets waren.....

De komende weken zijn we in de buurt, al maken we nog wat uitstapjes naar Jeroen in Frankrijk en met Anouk naar Italie. Terug gaan we met 4 tassen van maximaal 32 kilo met vooral onderdelen – we hebben toch maar een watermaker gekocht en die zijn zwaar – en alle warme kleren die we hebben. Op naar Patagonie! En nu we toch in de buurt zijn, gaat ook het blog voor een week of 6 op vakantie.

Total Make Over en Braziliaanse tijd

schuren in de kuip

Wat gebeurt er als je groot onderhoud gaat doen? Wel, voor je het weet ben je aan een “Total Make Over” bezig. Ik stel mij dat altijd voor als dat ik naar een plastich chirurg zou gaan voor een onschuldig rimpeltje en voor je het weet moet alles strakgetrokken worden. Als je het ene doet, kan het ander niet achterblijven. En de tussenfase van een “Total Make Over” is natuurlijk ook ellendig: overal littekens, blauwe plekken, streng dieet en spierpijn. Wel, dat is de fase waarin Tara zich nu bevindt.

Het teakdek wordt nu geschuurd en ziet er bijna als nieuw uit. We hebben veel regen gehad de afgelopen weken, dus het schilderwerk heeft achterstand opgelopen, ondanks de grote oranje tent. En hoe langer we bezig zijn, hoe meer klussen we bedenken. Een waslijst voor de zeilmaker, een waslijst voor de roestvrij staal man, schilderwerk aan plafonnetjes, maar dan ook gelijk de vloeren en de lijsten. Zullen we de spiegel ook maar meenemen? Maar dan moet ook het afvoertje van de gasbak overnieuw. En zo gaan we maar door. Ik zal geen opsomming maken van de lijst. Voor wie het echt wil weten zit er een overzicht van de klussen onder het tabblad boot. Het is wel zo dat we sneller dingen kunnen bedenken dan uitvoeren.

Even een dutje tussendoor

We krijgen vragen of dit allemaal voorzien was? Het teakdek wel, dat hebben we bewust uitgesteld tot (veel) later. Veel van de andere klussen niet, maar daar komen we gaande weg achter. Door de intensieve manier waarop we het schip gebruiken en de invloed van constante beweging, zon, zout en zand slijt alles sneller. Het lijkt ook of veel watersportspullen het een paar weken vakantie en wat weekenden wel volhouden, maar dus niet als je ze permanent gaat gebruiken. Onder zeilers geldt de theorie dat alles waar je reserve onderdelen voor bij je hebt, niet stuk gaat. We hebben zo langzamerhand dan ook een halve doe-het-zelf- en watersportwinkel in de bakskisten liggen. Omdat hier weinig te krijgen is, worden we ook steeds handiger in hergebruiken of zelf maken. En we werken aan een indrukwekkende bestellijst voor onze “services overseas” in Nederland om de lege plekjes weer aan te vullen.

Schuren van de kuip, wat een troep! Maar ook resultaat ;-)

Nu we zo lang onderweg zijn, komen er ook nieuwe dingen bij. Zo gaan we de komende week een windgenerator achterop plaatsen, zo'n leuk maar nuttig Hollands molentje:-) In Patagonie hebben we minder aan onze zonnepanelen, maar wind schijnen ze daar genoeg te hebben.

Dat z'n groot deel van onze tijd in onderhoud zou zitten, hebben we niet bedacht van te voren. Misschien is dat maar goed ook. Nu we onderweg zijn nemen we het zoals het komt en hebben we ook weinig keus. Alle ver weg zeilers hebben hiermee te maken. Onze grote klushelden onder de vertrekkers varen op de Duende, “De prijs van vrijheid” noemden ze het zelf. Het help altijd als je weet dat het nog veel erger kan en zij varen nu toch weer lekker in de Pacific. Daar gaan wij ook voor.

Wat doen we de rest van de tijd? We lezen, kijken film, gaan ergens eten, bereiden het vervolg van de reis voor en verbazen ons dagelijks over het fenomeen “Braziliaanse tijd”. Daar hebben we natuurlijk alle tijd voor en dan merk je dat ook pas goed. Als we reizen dan zijn we meer met onszelf bezig en nu hebben we alle tijd om te kijken.

Geschiedenis in Salvador

Een afspraak is pas realiteit als je er ook werkelijk bent. Tijd is een heel rekbaar begrip, dat kennen we ook al uit andere landen, maar hier gaat het nog een stap verder. Als iemand zegt: “ik kom morgen schilderen, het zeil op halen” of wat dan ook, is dat een intentie. Of het ook werkelijk gebeurt hangt van heel veel dingen af. Wij vragen ons af of je dan ook meer in het moment leeft. Niemand heb ik nog kunnen betrappen op een agenda met maanden van te voren geplande afspraken. Als er iets te vieren is, is iedereen die erbij kan zijn erbij. Ben je er niet dan maakt ook niemand daar een probleem van, zo lijkt het tenminste. Als er iets dringends is laten ze alles vallen en doen ze voor je wat hoogst nodig is. Maar dat doen ze natuurlijk ook voor anderen. Het heet dan een “Noodgeval” en het is dan voor iedereen duidelijk dat ze er niet waren op hun afspraak. Er zijn veel Noodgevallen hier, want het houdt de schilder al dagen weg van de boot.

Beeld van Mario Cravo jr in MAM

Salvador heeft 3 miljoen inwoners, is gebouwd op heuvels, er is geen metro, geen tram, geen trein en er zijn geen doorgaande wegen. Auto's en taxi's zijn voor rijke mensen, het openbaar vervoer gebeurt met talloze bussen. Tijdschema's bestaan niet, hoe de route loopt is voor ons niet te volgen, maar ook niet te vinden op internet of in de gidsen. Mensen staan massaal echt heel lang te wachten op de goede bus. We hebben ook al een keer 1,5 uur in de file gestaan met de bus voor 10 km, gebeurt regelmatig. Je komt dus ook pas ergens aan als je er bent. Dat lijkt een open deur, maar wij ervaren hoe gewend wij zijn aan stipte afspraken en de voorspelbaarheid. Zo ook de lift van de haven naar Pelhourino, het oude centrum. Er zijn vier liften, maar vaak zijn er maar 1 of 2 in gebruik. Gevolg lange rijen wachtende mensen. Mensen blijven daar heel goedmoedig onder, verkopers lopen langs met iets te drinken of te snoepen en zo verstrijkt de tijd.

Prijsverhoging van het buskaartje met 20 centavos ( bijna 10%) zorgt nu voor protest en onrust. Het staat in schril contract met de miljoenen die in de voetbal stadia gestoken worden en waarvan de kaartjes voor de meeste Brazilianen onbereikbaar zijn. In Salvador merken wij niet veel van de protesten, die bij het grote busstation in een ander deel van de stad zijn. Wel is er erg veel politie op de been, zwaarbewapend. We horen ook dat het leger ingezet wordt: onderdrukken is dus de tactiek.

Ook opvallend: mensen spreken heel veel buitenshuis af, vervolgens zit iedereen te bellen zonder dat iemand zich daar aan ergert of foto's te maken die gelijk verstuurd moeten worden. Alles gaat relaxed. Nu wij nog....

Kunst op de vierkante mm schip in fles

Tussendoor verkennen we Salvador. Musea, muziek, gedeelten kust, iedere keer wat. De stad is de meest Afrikaanse stad van Brazilië door de grote hoeveelheid afstammelingen van de slaven. Het beïnvloedt de muziek, het straatleven en het eten. Ook in de musea komen we veel tegen uit de beide werelden die hier samenvloeien. De Afrikaanse invloed van de slaven en de Europese levensstijl die de vaak schatrijke grootgrondbezitters meebrachten. Het museum Carlos Costa Pinta is van het laatste een prachtig voorbeeld. De met palmen omzoomde villa met ooit uitzicht op de baai van begin 1900 is de achtergrond voor de collectie. Zijn verzamelingen tonen veel, zeer luxe Europese artikelen. Prachtig Baccarat kristal, porselein, schilderijen en sieraden. De gegoede klasse deed erg zijn best om de tradities uit het thuisland voort te zetten. Gecombineerd met Braziliaanse houten voorwerpen, meubels, lokaal gedolven goud en edelstenen.

De invloed van de oorspronkelijke bewoners komen we vrijwel niet tegen, de Braziliaanse natuur is het enige wat er lijkt te zijn gebleven uit die tijd.

Kaart van de Allerheiligenbaai

Bij het bezoek aan het fort met de oudste vuurtoren van Zuid Amerika, de Farol de Barra, komen we ook stukjes Nederland tegen. In 1624 hebben we met 24 schepen, 500 kanonnen, 1.700 zeelieden en 1.600 soldaten 11 maanden lang Salvador bezet gehouden in een poging om vaste voet aan wal te krijgen op dit werelddeel. En in 1637 kwamen we niet verder dan een poging, maar pikten toen wel snel het iets noordelijker gelegen Olinda in. Ook de oude zeekaarten zijn in het Nederlands “Aller Heiligen Baay waaraan de Hooftstad legt van Brazil”. Een kopie hangt in het Rijksmuseum in Amsterdam.

Museum voor Moderne kunst, de beeldentuin aan zee

In het museum voor moderne kunst, met een prachtige beeldentuin aan zee, genieten we een middag van mooi weer. Gewoon een beetje onder een bloeiende boom zitten. En dan zien zien we kolibrietjes die de honing oogsten. Zo fragiel dat als je hard loopt (ons gewonde tempo) ze ons niet eens zouden opvallen. De beeldentuin is vlak bij de haven, dus we kijken nu regelmatig even naar de kolibries.

We leren het nog wel.

Werk in uitvoering - Salvador 24 mei-2 juni

Centimeter voor centimeter haalt Joshue de kit eruit met de Fein

Na ons dipje uit het vorige blog zitten we weer aan de positieve kant van de emotionele barometer, het is zelfs de meeste tijd “zonnig” hier in Salvador. De reacties hebben daar flink aan bijgedragen: een hart onder de riem, we missen jullie ook, zit niet te zeuren, in Nederland is het ook niet alles, je kunt het en blijf vooral bij je plan! Bevriende zeilers mailden: wij hebben ook even een dip, maar durven dat niet op het blog te zetten: het gaat vast over. De combinatie van schop onder de kont en warme aandacht doet wonderen.

De afgelopen 10 dagen hebben we keihard gewerkt en zijn we flink opgeschoten.

Joshue en Rodrigo, “onze” twee mannen van Bahia Boats zijn iedere dag (7 dagen per week) bezig geweest om alle kitnaden te verwijderen en voor te bereiden op het opnieuw kitten. Ieder gleufje moet met de hand nageschuurd worden tot het helemaal schoon is. 

Rodrigo schuurt de naden uit onder de tent: = WARM!

Nu de boot op de kant staat hebben ze een voorspelbaar werkschema en werken hard door. Vrijdag is de Sikaflex productspecialist geweest om het dek te beoordelen en aanwijzingen te geven voor het kitten. Hij maakte een professionele indruk en zijn adviezen komen het eindresultaat zeker ten goede. Hij was enthousiast over het teakdek en hoe het gelegd is: na het kitten kan het zeker weer 10 tot 15 jaar mee was zijn oordeel. Pfffff........ Met de enorme oranje tent  over de boot om het dek droog te houden, gaat het vast goed komen!

Wij zijn alle dagen bezig geweest op de boot met onderhoud en hand en spandiensten. Zo heb ik de 2 watertanks één voor één onderhanden genomen. Ze zijn geschilderd en op de plekken waar altijd water blijft staan was de verf gebobbeld en moest deze bijgewerkt worden. De 200 liter tanks zitten onder de vloer met een klein mangat bovenin. Klussen met een handicap dus, maar over het resultaat zijn we erg tevreden. Die kunnen weer jaren mee!

Klussen met handicap: de watertank onder de keuken

Roel heeft de lieren uit elkaar gehaald en een beurt gegeven en doet allerlei kleine klussen en bestelwerk eromheen, steeds voor zover zijn arm het toelaat. Gisteren vertelde Marcelo (de baas van Bahia Boats) dat onder de mannen het verhaal gaat dat Roel alleen maar opdrachten geeft en ik al het werk moet doen. Dat hebben ze goed gezien! Het geeft mij natuurlijk ook net dat extra stukje motivatie om in een slangenhouding ondersteboven verder te gaan met schuren.

De communicatie gaat steeds beter: zij praten kleutertaal en ik praat Spaans terug en zo komen we een heel eind. Ze proberen me ook Portugees te leren, maar het blijft bij woordjes.

De voorbereiding

De puinhoop op de boot 

's Avonds lezen we over het traject naar het zuiden en maken schema's en plannen. Het boek “Zwaar weer zeilen” ligt voor het grijpen en de lijst “10 beaufort proof maken” wordt steeds langer. Nu we alle stormverhalen goed tot ons door laten dringen, zal onze tactiek erop gericht blijven om er zo min mogelijk mee te maken te krijgen. Maar als het een keer tegen zit moeten we wel weten wat te doen. In principe is de boot erop gemaakt, de constructie is sterk en degelijk. Er is de praktische kant aan te passen: zorgen dat kastjes niet open kunnen als je plat gaat, vloerdelen en voorraadbakken vastzetten, nadenken over zeeankers en nog tal van andere dingen. Daarnaast is er natuurlijk de menselijk kant: we zullen nog veel moeten oefenen op weg naar het zuiden met procedures en vaste afspraken hoe en wat we doen. Bijvoorbeeld: mondelinge communicatie in een storm werkt niet, man/vrouw overboord, het uitzetten van een zeeanker en nog veel meer. Hoe houdt de boot zich als we bijliggen (minimaal zeil tegen de wind in) of kaal liggen (geen zeil, wij onderdeks en alle luiken potdicht) of met een klein beetje zeil op of de motor erbij. De bedoeling is dat we het leren in redelijk weer, om het daarna toe te kunnen passen als het echt nodig is. 

We merken dat het ook helpt om onze storm/zwaar weer ervaringen die we al meegemaakt hebben nog eens door te lopen en hoe we dat toen aangepakt hebben. Dat geeft een beetje zelfvertrouwen. Het maakt dat het in plaats van “eng” een leerproces wordt. We krijgen er zelfs zin in!

Even relaxen op een strand van Itiparica

Het visum blijft een beetje lastig. Te meer daar we nog tot november in Brazilië willen blijven voor we verder naar het zuiden kunnen. Het plan is nu: voor het eind van ons visum het land uit en bij terugkomst hopen op een nieuw driemaands visum. Mocht dat niet lukken dan lijkt het op lokaal niveau makkelijker aan te passen dan via de formele weg. De beroemde/beruchte 2e weg in Brazilië. We moeten het risico maar nemen! Voor de boot regelen we een “verblijfsvergunning” van de douane dat Tara hier mag blijven zonder ons. Nu nog iemand om wekelijks de boot even te checken en zo komen we er wel uit. 

Joshue gaat goed!

zoek de verschillen

Stilleven met Brazilliaans/Nederlands tintje